[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
ثبت شده در

AWT IMAGE

AWT IMAGE

..
سامانه جامع رسانه های کشور

..
:: دوره 9، شماره 3 - ( 1396 ) ::
جلد 9 شماره 3 صفحات 47-54 برگشت به فهرست نسخه ها
مهارت‌های ارتباطی دانشجویان پرستاری با بیماران در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
مهدی میرزایی علویجه، محمد اسماعیل مطلق، سید نصراله حسینی، فرزاد جلیلیان*
گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشک ، f_jalilian@yahoo.com
واژه‌های کلیدی: دانشجو، پرستار، بیماران، ارتباط کلامی، مهارت ارتباطی
متن کامل [PDF 226 kb]   (2290 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (7472 مشاهده)
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: حرفه اي گري ، اخلاق پزشكي
متن کامل:   (3026 مشاهده)
مقدمه

کلید ایفای نقش در حرفه پرستاری برقراری ارتباط مناسب است و در واقع اساس کار پرستاران در مراقبت از بیماران محسوب می‌­شود (1). ارتباطات غیر مؤثر به عنوان یک مانع قدرتمند در مراقبت سلامت محسوب می­‌شود؛ از این رو در سال­‌های اخیر بر آموزش مهارت‌­های ارتباطی تأکید بیشتری می‌­شود به­طوری که در برخی کشورها مهارت­‌های ارتباطی به عنوان بخش اصلی دوره آموزش کارشناسی پرستاری، مطرح شده است (2). مهارت‌های ارتباطی مؤثر، پایه و اساس کیفیت خدمات و مراقبت­‌ها را تشکیل می‌­دهد (3).
 امروزه آموزش علوم پزشکـی از  آموزش­‌های نظری محـض به سوی کـسب مهارت‌­های انسانی و ارتباطی معطوف شده و  این موضوع از متغیرهای مورد قضاوت در تعیین شایستگی و توانایی کارکنان بخش سلامت در نظر گرفته می‌­شود (4)؛ بنابراین مهارت­‌های ارتباطی به عنوان یکی از مهم­‌ترین ویژگی‌­های لازم برای کارکنان بخش سلامت توصیف شده است (5).
ارتباط در حقیقت محاوره­ای برنامه‌ریزی شده با اهدافی مثل جمع­ آوری داده، ارائه اطلاعات به بیمار، تعیین مسائل و علائق دوطرفه، آموزش، فراهم کردن حمایت و مشورت یا درمان است (6). برقراری ارتباط صحیح، اثرات مثبتی بر بیماران دارد از جمله بهبود علایم حیاتی، کاهش درد و اضطراب، افزایش رضایت‌ مندی، ارتقاء پیامدها و مشارکت بهتر در برنامه­‌های درمانی و از سوی دیگر اختلال در ارتباط منجر به اشتباه در تشخیص، کاهش مشارکت بیمار در درمان و کاهش میزان ارائه اطلاعات از سوی بیماران و ارائه دهندگان خدمات می‌­شود (7).
ارتباط در حیطه کار درمانی و به ­خصوص در تعامل بین پرستار و بیمار نیز وارد بوده و در مطالعات مختلف گزارش شده پرستاران در برقراری ارتباط با بیماران خود مشکلات زیادی دارند (8) و همچنان یکی از خلاء­‌های مهم در خدمات پرستاری ضعف مهارت‌­های ارتباطی پرستاران است (9). امروزه آموزش مهارت­‌های ارتباط بین فردی به پرستاران، جزو اصلی‌ترین راه­‌های ارتقاء کیفیت مراقبت­‌های درمانی شناخته می‌­شود، باعث ارتقاء رضایت شغلی و همچنین شناسایی نیازها، ایجاد تغییر مثبت در وضعیت بالینی و کسب رضایت بیماران می­‌شود (13-10). مهارت­‌های ارتباطی که برای پرستاران از اهمیت بیشتری برخوردارند شامل ارائه اطلاعات، پرسیدن سؤال، برقراری رابطه دوستانه و ایجاد همکاری و جلب مشارکت می­‌باشد (14). بررسی­‌ها بیانگر آن است که ارتباط پرستار با بیمار تحت تأثیر عواملی مانند متغیرهای فرهنگی، عقیده به اهمیت ارتباط، پیش زمینه آموزشی، وضعیت اجتماعی و اقتصادی و مشخصات جمعیت ‌نشاختی قرار دارد (15) بنابراین پرستاران برای پاسخگوی مطلوب نیاز به دانش، درک و مهارت در ارتباطات انسانی دارند (17،16).
سیامیان و همکاران میانگین نمرات مهارت­‌های ارتباطی در کارکنان بخش سلامت ایران را در سطح متوسط (18)، AK و همکاران میانگین نمره مهارت‌های ارتباطی پرستاران اورژانس 2±8/177، از دامنه 225- 45 امتیاز (19)، صفوی و همکاران مهارت‌های ارتباطی دانشجویان پرستاری را 45/6±66/60 گزارش کردند که در این میان مهارت کلامی دارای درصد بالاتری بود (20). در دیگر مطالعات خارجی نیز گزارش شده است که پرستاران شاغل در مراکز آموزشی درمانی، از   مهارت­‌های ارتباطی ضعیفی برخوردار بوده و اکثرًا ارتباط صحیح و مناسبی با بیمار برقرار نمی‌­کنند (21،22). با توجه به روشن شدن اهمیت مهارت‌­های ارتباطی کارکنان بخش سلامت با بیماران خصوصاً پرستاران، این مطالعه با هدف تعیین وضعیت مهارت‌­های ارتباطی دانشجویان پرستاری با بیمار در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه انجام گرفت.
روش ­ها  
این پژوهش یک مطالعه توصیفی- مقطعی بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان پرستاری مشغول به تحصیل در مقطع کارشناسی دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه در سال 1393 (401 نفر) بودند. اساس تعیین حجم نمونه در جامعه آماری محدود در مورد نسبت­ها و بر اساس فرمول زیر حجم نمونه مورد نیاز برای انجام این پژوهش برآورد شد.


در فرمول فوق با توجه به یافته­ های مطالعه جواهر و همکاران که وضعیت مهارت­ های ارتباطی را در میان دانشجویان پرستاری از 45 تا 97 درصد در حیطه­ های مختلف متوسط و خوب گزارش کرده بود، و با در نظر گرفتن 45 درصد (به­منظور برآورد حداکثر حجم نمونه) در نظر گرفته شده و با در نظر گرفتن خطای 5 درصد، حداقل تعداد نمونه مورد نیاز برابر با 390 نفر برآورد شده است، که با اعمال ضریب تصحیح جامعه محدود (تعداد کل دانشجویان 401) حجم نمونه مورد نیاز 198 نفر برآورد شد، که در این مطالعه 200 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. دانشجویان به­صورت نمونه­گیری دردسترس وارد مطالعه شدند و پرسشنامه‌های طراحی شده در این خصوص در اختیار آنان قرار داده شد و اطلاعات مورد نیاز از آنان به صورت خودگزارش­دهی جمع آوری گردید. آزمودنی­‌های پژوهش در زمینه چگونگی انجام مطالعه و محرمانه بودن اطلاعات و همچنین هدف از انجام این مطالعه توجیه شده و تمامی آنان با تمایل وارد مطالعه شدند.
معیارهای ورود به مطالعه مشغول به تحصیل بودن دانشجویان پرستاری در سال 1393 در دانشکده پرستاری، در عرصه درمانی بودن و معیار خروج از مطالعه عدم تمایل دانشجویان به همکاری با تیم پژوهش و یا تکمیل ناقص پرسشنامه­‌ها در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده‌­ها پرسشنامه استاندارد شامل دو بخش ویژگی­‌های جمعیت شناختی و گویه­های مهارت­‌های برقراری ارتباط دانشجو (4) با بیمار بود. بخش اول شامل اطلاعات زمینه‌ای؛ سن (بر حسب سال)، جنس (مذکر، مؤنث)، وضعیت تأهل (مجرد، متأهل)، ترم تحصیلی، بومی استان کرمانشاه (بلی، خیر)، و معدل تحصیلی فرد (نمره) بود. بخش دوم در خصوص سنجش مهارت­‌های برقراری ارتباط دانشجو با بیمار بود. پرسشنامه مهارت‌­های برقراری ارتباط دانشجو با بیمار یک مقیاس 28 گویه ای­است؛ این پرسشنامه شامل پنج حیطه مختلف شامل شروع آگاهانه (3 گویه، محدوده نمره 15-3)، مهارت‌­های کلامی و غیر کلامی (9 گویه، محدوده نمره 45-9)، هماهنگی بیرونی و درونی  (6 گویه، محدوده نمره 30-6)، احترام به مددجو (5 گویه، محدوده نمره 25-5)، و پذیرش غیرمشروط مددجو (4 گویه، محدوده نمره 25-5) است. پاسخ به هر گویه یک طیف لیکرت 5 رتبه‌­ای (همیشه، معمولاً، گاهی، بندرت، هرگز) است. لازم به ذکر است که گویه­‌های 24 و 28 به صورت منفی طراحی شدند که در این موارد نمره­دهی به صورت معکوس انجام گرفت. میزان مهارت­های ارتباطی دانشجویان بر اساس امتیاز دسته بندی و دانشجویانی که کمتر از 50 درصد امتیاز کل را کسب ­نمودند در دسته ضعیف، بین 75-50 در دسته متوسط و بالاتر از 75 در دسته خوب طبقه بندی شدند. پایایی پرسشنامه با روش آلفای­ کرونباخ که در مطالعه جواهر و همکاران برابر با0/89 گزارش شده است (4). همچنین پایایی پرسشنامه مذکور در مطالعه حاضر برابر با 0/78 بدست آمد.
به­ منظور رعایت اصول اخلاق در پژوهش، قبل از جمع آوری اطلاعات هدف از انجام مطالعه برای شرکت­کنندگان توضیح داده شد و همچنین شرکت دانشجویان در مطالعه اختیاری بود و هر زمان که مایل بودند می­توانستند از مطالعه خارج شوند. بعد از حذف پرسشنامه­‌های ناقص تعداد 175 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت (میزان پاس خ­دهی 87/5 درصد بود). در نهایت اطلاعات جمع­ آوری شده وارد نرم افزار آماری SPSS.Ver.16 شد و با بهره ­گیری از آمار توضیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار تحلیلی (مربع کای، و همبستگی پیرسون) در سطح معنی­ داری 0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ­ها
از مجموع دانشجویان شرکت­ کننده در مطالعه 45/7 درصد (80 نفر) مذکر، 54/3درصد (95 نفر) مؤنث و 13/1درصد (23 نفر) متأهل، 86/9 درصد (152 نفر) مجرد و 79/4 درصد (139 نفر) بومی استان کرمانشاه بودند. 17/7 درصد (31 نفر)، 6/36 درصد (64 نفر)، 32 درصد (56 نفر)، و 13/7درصد (24 نفر)، از دانشجویان به ترتیب سال اول، دوم، سوم و چهارم مشغول به تحصیل در مقطع کارشناسی بودند. در جدول شماره یک توزیع فراوانی مهارت­ های ارتباطی به تفکیک حیطه ­های مختلف آورده شده است. 

در جدول شماره دو میانگین، انحراف معیار و همبستگی بین حیطه‌­های مختلف پرسشنامه مهارت‌­های ارتباطی آورده شده است. همان­ گونه که از یافته­ها پیداست تمام حیطه­‌های پرسشنامه مهارت­‌های ارتباطی با یکدیگر همبستگی معنی ­داری دارند.

نتایج نشان داد که 41/7 درصد دانشجویان حداکثر نمره قابل اکتساب پرسشنامه مهارت­‌های ارتباطی را کسب نمودند. همچنین یافته­ها نشان داد که 85/1 درصد از دانشجویان از نظر مهارت­ ‌های ارتباطی ضعیف و 14/9 درصد آنان متوسط بودند.
 
جدول شماره سه رابطه میان مهارت‌­های ارتباطی دانشجویان با متغیرهای زمینه­‌ای رانشان می­دهد؛ نتایج بیانگر رابطه معنی­دار  بین مهارت­‌های ارتباطی دانشجویان با جنسیت، وضعیت تاهل و سال تحصیلی بود. دانشجویان مذکر، متاهل و مشغول به تحصیل در سال چهارم از نظر مهارت­های ارتباطی وضعیت مطلوب­ تری داشته­ اند (جدول 3).

بحث و نتیجه­ گیری

نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بیشتر دانشجویان از نظر مهارت‌­های ارتباطی در حد ضعیف بودند. علاوه بر این،  یافته­ های بیانگر وضعیت نامطلوب دانشجویان در حیطه ­های مهارت ­های کلامی و غیرکلامی ارتباط و احترام به مددجو بود. یافته­‌های مطالعه جواهر نشان داد که مهارت­‌های ارتباطی دانشجویان در حیطه‌­های شروع آگاهانه، مهارت­‌های کلامی و غیرکلامی، هماهنگی درونی و بیرونی و احترام به مددجو متوسط و خوب بود اما در پذیرش غیر‌مشروط مدد جو ضعیف مهارت ارتباطی داشتند (4). مطالعه براتی با عنوان مهارت­ های ارتباطی شاغلین حرفه­‌ه ای پزشکی شهرستان بهار استان همدان نشان داد که وضعیت مهارت­های ارتباطی در بین شاغلین در سطح مطلوبی قرار ندارد (23). پژوهش Mullan و Kothe نیز نشان که پرستاران مهارت ضعیفی در برقراری ارتباط با بیماران دارند (24). مطالعه آقابراری نیز برقراری ارتباط استاندارد پرستاران را نامناسب بیان کرده است، و آموزش ضمن خدمت پرستاران در زمینه مهارت‌های ارتباطی و تشویق و نظارت بر اجرای مهارت‌های کسب شده را مؤثر دانستند (25). مطالعه­ی رستمی در بین بیماران بستری در بیمارستان­های آموزشی درمانی تبریز نشان داد که از نظر بیماران 3/14 درصد پرستاران دارای مهارت ارتباط کلامی خوب بودند (10). مطالعه­ی سبزواری در دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام نشان داد که مهارت دانشجویان پرستاری در شروع ارتباط و مصاحبه مطلوب، اما در پیگیری مشکل و توصیف بیماری متوسط بوده است (26). شفاخواه و همکاران ضعف مهارت ارتباطی دانشجویان پرستاری را ناشی از نقص آموزشی عنوان کردند و بازنگری سرفصل‌های آموزشی و گنجاندن دروس مرتبط در این زمینه را پیشنهاد دادند (27). یافته­ های مطالعه حاضر نیز نشان­دهنده ضعف در مهارت­ های ارتباطی در بین دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه بود.
نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن بود که وضعیت حیطه احترام به مددجو در بین دانشجویان مطلوب نبود. در تأیید این نتایج یافته‌های مطالعه جواهر نیز نشان داد که دانشجویان پرستاری از پذیرش احساسات و مشکلات مددجویان ناتوان هستند (4)، که با یافته­های مطالعه حاضر همخوانی دارد. مطالعات نشان داده­اند پرسنل درمانی نیازمند یادگیری مهارت‌­های ارتباطی پایه مانند مهارت‌های بین فردی پرسنل درمانی و بیمار هستند (28، 29). لذا با توجه به نتایج و اهمیت مهارت­های ارتباطی برگزاری کارگاه­های آموزشی برای دانشجویان پرستاری بطور منظم ضرورت دارد.
از دیگر نتایج مطالعه حاضر وجود رابطه آماری معنی­دار بین جنسیت و وضعیت تاهل دانشجویان با مهارت­های ارتباطی آنان بود؛ به­ طوری­که دانشجویان متاهل و همچنین دانشجویان مذکر از وضعیت مهارت­های ارتباطی مطلوب­ تری برخوردار بودند. مطالعه نایبی نشان داد که وضعیت تأهل از عوامل تاثیرگذار بر مهارت­های ارتباطی است و در افراد متأهل به دلیل بالا بودن سطح اعتماد به نفس، جرات­ورزی بالاتری برای برقراری ارتباط با سایرین دارند و همین امر منجر به افزایش سطح مهارت­های ارتباطی آن­ها می­ شود (28). همچنین   یافته­ های مطالعه حاضر نشان داد که دانشجویان سال چهارم از مهارت­ های ارتباطی مطلوب­ تری نسبت به سایر دانشجویان بودند. مطالعه جواهر در بین دانشجویان پرستاری مشغول به تحصیل در دانشگاه­های علوم پزشکی بقیه ­الله، شاهد و ارتش شهر تهران نشان داد که وضعیت مهارت­های ارتباطی دانشجویان سال سوم و چهارم نسبت به دانشجویان سال اول و دوم بهتر است (4). لذا با توجه به اهمیت مهارت­ های ارتباطی، ارائه کارگاه ­های آموزشی در بین دانشجویان خصوصاً درترم­ های اولیه ورود به دانشگاه ضروری است.
از یافته ­های مطالعه حاضر می­توان نتیجه گرفت که وضعیت مهارت­ های ارتباطی در بین دانشجویان پرستاری نامطلوب است و بیشترین ضعف مهارت­های ارتباطی در حیطه ­های مهارت­ های کلامی و غیرکلامی ارتباط و همچنین احترام به مددجو بود، که این ضعف می­ تواند مانع از برقراری ارتباط مؤثر با بیمارن شود.
از محدودیت‌های مطالعه حاضر می‌توان به جمع ­آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه اشاره نمود؛ لکن با توجه به وجود اطلاعات محدود در خصوص مهارت‌های برقراری ارتباط با بیمار توصیه می ­گردد که در مطالعات آینده با بهره ­گیری از نظریه‌ها و الگوهای تحلیل رفتار به بررسی موانع برقراری ارتباط با بیمار در بین دانشجویان پرستاری و سایر دانشجویان گروه علوم پزشکی پرداخته شود.
قدردانی
مطالعه حاضر با حمایت گروه بهداشت عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه انجام گرفت؛  بدین­وسیله از کلیه شرکت کنندگان در مطالعه تشکر و قدردانی می­ گردد.




 
فهرست منابع
1. Anoosheh M, Zarkhah S, Faghihzadeh S, Vaismoradi M. Nurse–patient communication barriers in Iranian nursing. International Nursing Review 2009; 56 (2): 243-9. [DOI:10.1111/j.1466-7657.2008.00697.x]
2. Smith S, Adam D, Kirkpatrick P, McRobie G. Using solution-focused communication to support patients. Nursing Standard 2011; 31; 25 (52): 42.
3. Khatami S, Asefzadeh S. [Communication skills of medical interns of Qazvin UMS]. The journal of Qazvin University of Medical Sciences 2007; 11 (3): 79-81. [Persian]
4. Jvaher A, Khaghanizadeh M, Ebadi A. [Study of Communication Skills in Nursing Students and its Association with Demographic Characteristics]. Iranian Journal of Medical Education 2014; 14 (1): 23-31. [Persian]
5. Wand T. Mental health nursing from a solution focused perspective. International Journal of Mental Health Nursing 2010; 19 (3): 210-9. [DOI:10.1111/j.1447-0349.2009.00659.x]
6. Moradi A. [Survey of Nurses Knowledge about Communication And Care Of Patients in Bases Religious Rules]. Daneshvar Medicine 2007; 15 (72): 65-70. [Persian] [DOI:10.7748/nm2011.05.18.2.14.c8482]
7. Castille K, Robinson J. Balancing quality with productivity: Karen Castille and Jane Robinson describe a study of senior nurses that has helped them to target their time more effectively on activities that improve patient care. Nursing Management 2011; 18 (2): 14-20.
8. 8. Hemsley B, Balandin S, Worrall L. Nursing the patient with complex communication needs: time as a barrier and a facilitator to successful communication in hospital. Journal of advanced nursing 2012; 68 (1): 116-26. [DOI:10.1111/j.1365-2648.2011.05722.x]
9. Mehrshadian M, Valaiee N, Abzan S, Ramezani G, Farhangi AA, Dadgaran M, et al. [Communication skills of dentist faculty members of Islamic Azad University based on a student survey and its relation with faculties evaluation by students]. Journal of Medical Education 2007; 11 (3&4): 91-95. [Persian]
10. Rostami h, Golchin M, Mirzaee A. [Evaluation of Communication Skills of Nurses from Hospitalized Patients' Perspective]. Bimonthly Journal of Urmia Nursing and Midwifery Faculty 2012; 10 (1): 27-34. [Persian]
11. McCaffrey R, Hayes RM, Cassell A, Miller-Reyes S, Donaldson A, Ferrell C. The effect of an educational programme on attitudes of nurses and medical residents towards the benefits of positive communication and collaboration]. Journal of advanced nursing 2012; 68 (2): 293-301. [DOI:10.1111/j.1365-2648.2011.05736.x]
12. Helitzer DL, LaNoue M, Wilson B, de Hernandez BU, Warner T, Roter D. A randomized controlled trial of communication training with primary care providers to improve patient-centeredness and health risk communication. Patient education and counseling 2011; 82 (1): 21-9. [DOI:10.1016/j.pec.2010.01.021]
13. Kounenou K, Aikaterini K, Georgia K. Nurses’ communication skills: Exploring their relationship with demographic variables and job satisfaction in a Greek sample.Procedia-Social and Behavioral Sciences 2011; 30: 2230-4. [DOI:10.1016/j.sbspro.2011.10.435]
14. Ryan CA, Walshe N, Gaffney R, Shanks A, Burgoyne L, Mwiskin C. using standardized patients to assess communication skills in medical and nursing students. BMC Med Educ 2010; 10: 24. doi: 10.1186/1472-6920-10-24 [DOI:10.1186/1472-6920-10-24]
15. Szubzda AW, Jarosz MJ. Professional communication competences of nurses. Annals of Agricultural and Environmental Medicine 2012; 19 (3): 601-604.
16. Brown T, Williams B, Boyle M, Molloy A, McKenna L, Palermo C, Molloy L, Lewis B. Communication styles of undergraduate health students. Nurse education today 2011; 31 (4): 317-22. [DOI:10.1016/j.nedt.2010.06.006]
17. Rosenberg S, Gallo-Silver L. Therapeutic communication skills and student nurses in the clinical setting. Teaching and learning in Nursing 2011; 6 (1): 2-8. [DOI:10.1016/j.teln.2010.05.003]
18. Siamian H, Bagheri-Nesami M, Nia RD, Nezhad FR, Akbari H, Balaghafari A, Vahdei M. Assessment of interpersonal communication skills among sari health centers’ staff. Materia socio-medica 2014 (5): 324-8. [DOI:10.5455/msm.2014.26.324-328]
19. Ak M, Cinar O, Sutcigil L, Congologlu ED, Haciomeroglu B, Canbaz H, Yaprak H, Jay L, Ozmenler KN. Communication skills training for emergency nurses. Int J Med Sci 2011; 8 (5): 397-401. [DOI:10.7150/ijms.8.397]
20. Safavi M, Ghasemi Panjah S, Fesharaki M, Esmaeilpour Bandboni M. [Communication Skills and Its Related Factors in Guilans Teaching Hospitals' Nurses 2015]. Scientific Journal of Hamadan Nursing & Midwifery Faculty 2016; 24 (1): 50-7. [Persian] [DOI:10.20286/nmj-24017]
21. Włoszczak-Szubzda A, Jarosz MJ. Professional communication competences of nurses-a review of current practice and educational problems. Ann Agric Environ Med 2013; 20 (1): 183-8.
22. Norgaard B, Ammentorp J, Ohm Kyvik K, Kofoed PE. Communication skills training increases self‐efficacy of health care professionals. Journal of Continuing Education in the Health Professions 2012; 32 (2): 90-7. [DOI:10.1002/chp.21131]
23. Barati M, Afsar A, Ahmadpanah M. [Professional communication skills of medical practitioners in Bahar city in 2010]. J Hamadan Univ Med Sci 2012; 19 (1): 62-9. [Persian]
24. Mullan BA, Kothe EJ. Evaluating a nursing communication skills training course: The relationships between self-rated ability, satisfaction, and actual performance. Nurse education in practice 2010; 10 (6): 374-8. [DOI:10.1016/j.nepr.2010.05.007]
25. Aghabarary M, Varvani A, Mohammadi E. Barriers to application of communicative skills by nurses in nursepatient interaction. Nurses and Patients’ Perspective, 2009; 22 (61): 19-31.
26. Sabzevari S, Soltani Arabshahi K, Shekarabi R, Koohpayehzadeh J.[Nursing students’ communication with patients in hospitals affiliated to Kerman University of Medical Sciences]. Iranian Journal of Medical Education 2006; 6 (1): 43-9. [Persian]
27. Shafakhah M, Zarshenas L, Sharif F, Sarvestani RS. Evaluation of Nursing Students’ Communication Abilities in Clinical Courses in Hospitals. Global journal of health science. 2015; 7 (4): 323. [DOI:10.5539/gjhs.v7n4p323]
28. Moein A, Anbari-Akmal K. [The patient–physician communication]. Daneshvar 2009; 17 (85): 71-80. [Persian]
29. Mohammadi S, Negarandeh R, Arazi ghajagh TM, Zaboli pour S. [Barresiye keifiat maharathaye akhlaghi va ertebati daneshjoyan parastari az didgahe bimaran]. Iranian Journal of Medical Ethics and History of Medicine 2012; 5 (3): 74. [Persian]
30. Nayebi N, Majd Teymouri R. [Communication skills and related factors within patient by nursing student]. Journal of Holistic Nursing and Midwifery 2015; 25 (2): 93-101. [Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Mirzaei- Alavijeh M, Motlagh M, Hosseini S, Jalilian F. Nursing Students Communication Skills with Patients in Kermanshah University of Medical Sciences. RME 2017; 9 (3) :54-47
URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-539-fa.html

میرزایی علویجه مهدی، مطلق محمد اسماعیل، حسینی سید نصراله، جلیلیان فرزاد. مهارت‌های ارتباطی دانشجویان پرستاری با بیماران در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. پژوهش در آموزش علوم پزشکی. 1396; 9 (3) :54-47

URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-539-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 3 - ( 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش در آموزش علوم پزشکی Research in Medical Education