[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
ثبت شده در

AWT IMAGE

AWT IMAGE

..
سامانه جامع رسانه های کشور

..
:: دوره 7، شماره 4 - ( 1394 ) ::
جلد 7 شماره 4 صفحات 63-56 برگشت به فهرست نسخه ها
تاثیر روش آموزش بهداشت دهان و دندان توسط دانشجوی استاندارد شده بر میزان پلاک دندانی
امیررضا هندی، بردیا ودیعتی صابری*، یوسف جهاندیده، ایده دادگران، سمیه نعمتی
گروه پریودنتولوژی، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی، مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران. ، dr.bardia_vad@yahoo.com
واژه‌های کلیدی: آموزش، بهداشت دهان، بیماری پریودنتال
متن کامل [PDF 337 kb]   (1806 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (5724 مشاهده)
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: آموزش بالینی
متن کامل:   (2412 مشاهده)

مقدمه

بیماری­ های پریودنتال از شایع­ ترین بیماری­ های شناخته شده دربشرمی­باشد که براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) تقریبا نیمی از کودکان جهان و بیشتر افراد بزرگسال به نحوی به این گروه از بیماری­ ها گرفتار هستند (1).پریود نشیوم ژنژیویت وابسته به پلاک و پریودنتیت مزمن دو بیماری شایع می­ باشند که اولی یک وضعیت قابل برگشت و دومی، یک وضعیت غیرقابل برگشت است که می ­تواند منجر به از دست دادن دندان­ ها شود (2). بر طبق گزارشات، ژنژیویت ابتدایی­ ترین شکل بیماری پریودنتال، بیش از 75 درصد افراد بزرگسال و در بعضی جوامع نزدیک به 100 درصد افراد را تحت تأثیر قرار می­ دهد (3). پلاک میکروبی به عنوان عامل اولیه و اصلی در پاتوژنز بیماری­های پریودنتال شناخته شده است لذا کنترل و حذف آن نقش مهمی در پیش­گیری از بیماری­های پریودنتال که بعد از پوسیدگی به عنوان شایع­ترین بیماری­های دهان و دندان محسوب می­ شوند،دارد (4).

پلاک دندانی یک لایه باکتریایی است که به سطوح دندان می­چسبد. پلاک دندانی در اصل از مجموعه­ای از باکتری­های پیچیده که در یک ماتریکس کوبو هیدراتی قرار گرفته ­اند تشکیل شده است و شامل تعداد کمی از سلول­ های اپی­تلیالی، لکوسیت­ها، ماکروفاژها و ترکیبات غیرآلی مثل کلسیم و فسفر نیز می­ باشد. این ساختار لایه ­ای به همراه مجموعه باکتری­ ها مقاومت بالایی را در برابر اکثر ترکیبات آنتی­باکتریایی شیمیایی دارد و باعث می­ شود با استفاده از روش­ های مکانیکی بهداشت دهان به عنوان موثرترین روش برای برداشت پلاک ­باشد (5،6). آموزش سلامت دهان و دندان جامعه روندی است که قدم ­های اصلی آن شامل اطلاع ­رسانی، ایجاد انگیزه وکمک به افراد درکسب و حفظ رفتارهای سالم و  در نهایت به شیوه زندگی سالم منجر می­گردد. برنامه آموزشی درواقع بخش جدایی­ ناپذیر هر نوع فعالیت درمانی، پیشگیری و افزایش سلامت درسطح فردی و اجتماعی می­ باشد، تاکنون یافته­ های پژوهش در زمینه سلامت دهان و دندان، تأثیر آموزش براتخاذ رفتار، عملکرد و نگرش مناسب از سوی افراد را نشان می­ دهد (9-7).

هدف دندانپزشکی تأمین سلامتی مطلوب دهان برای تمام آحاد جامعه و تسهیل دسترسی عمومی به مراقبت‌ها یا خدمات جامع دندانپزشکی می‌باشد. برای دست‌یابی به چنین هدفی یک مسئولیت‌ حرفه‌ای و اخلاقی بر روی دوش تمام شاغلین حرفه دندانپزشکی اعم از دندانپزشکان عمومی و متخصص، بهداشت­ کاران دهان و پرستاران دندانپزشکی و غیره قرار دارد. کلیه این شاغلین می‌بایست در ارتباط با سلامتی دهان جامعه تلاش نمایند. از جمله دندانپزشکان در بدو اشتغال در جامعه و به ویژه قبول مسئولیت در نظام ارائه خدمات بهداشتی درمانی عملاً در کلیه برنامه‌‌هایی که برای ارتقاء سلامت، پیش‌گیری از بیماری‌های دهان و دندان و تأمین مراقبت‌های جامع دندانپزشکی برای گروه‌های آسیب‌پذیر در جامعه طراحی شده است درگیر شده و مسئولیت‌ می‌یابد (9).

 بهداشت دهان هرشخص به موقعیت اجتماعی، آگاهی، شخصیت و توجه وی به سلامت بدنی وی مربوط است. در تحقیقاتی که آموزش بهداشت توسط بهداشت ­کاران دهان و دندان و یا سایر کارکنان درمطب ارائه شده و چه درتحقیقاتی که آموزش توسط دندانپزشک ارائه شده بود، کاهش شاخص پلاک و خونریزی لثه مشاهده شد .چیزی که مهم است دانستن این مطلب می­ باشدکه آموزش بهداشت دهان و دندان به بیمارکار یک تیم دندانپزشکی است نه یک شخص (5،9). از طرفی شواهد موجود دلالت براین امر داردکه تجمع پلاک دندانی مهم ­ترین علت ابتلاء به بیماری­ های لثه است. کنترل پلاک دندانی که از طریق مسواک زدن صحیح امکان­پذیر می­ گردد بهترین راه پیشگیری از ابتلاء به بیماری­های لثه است .دربسیاری ازموارد، کاهش پلاک دندانی ازطریق مراقبت فردی و جرم­ گیری و بر ساژ دندان­ ها سبب درمان ناراحتی­ ها خواهد شد .مهار پلاک میکروبی شامل برداشت پلاک دندانی بر پایه یک برنامه­ ی منظم و پیشگیری از تجمع دوباره­ی آن بر روی دندان­ها و سطوح لثه­ای است. که با دو هدف به حداقل رساندن التهاب لثه­ای و پیشگیری از بازگشت و یا پیشرفت بیماری پریودنتال انجام می­ گیرد (11،10،8). از میان بردن مکانیکی پلاک به صورت روزانه توسط بیمار تنها روش عملی برای بهبود بهداشت دهان و دندان در دراز مدت است. این فرایند نیازمند ایجاد انگیزه در بیمارآگاهی و آموزش وی و به دنبال آن تشویق و تقویت اوست. بهبود بهداشت دهان به عنوان مهم ­ترین هدف آموزش بهداشت دندان درنظر گرفته می­شود. پیشگیری اولیه و آموزش به عنوان اثرگذارترین ابزار در کاهش بیماری دندان و پریودنتال و بهبود بهداشت دهان در نظر گرفته می­ شود ( 12،13).

در ارتباط با نقش آموزش بهداشت دهان و دندان برکاهش پلاک باکتریایی تحقیقات زیادی صورت گرفته است. این تحقیقات در گروه ­های مختلف سنی و در جوامع مختلف و با شرایط متفاوت دهانی بیماران صورت گرفته ولی همگی حاکی ازتاثیر امر آموزش بهداشت دهان و دندان درکاهش پلاک باکتریایی و در نتیجه جلوگیری ازبیماری پریودنتال بوده است (17-14). در ایران بررسی کشوری در مورد وضعیت لثه جامعه در سال 1380 توسط اداره سلامت دهان و دندان انجام شد. طبق گزارش این تحقیق، در گروه سنی 35-44 سال، در کل کشور 9/9 درصد سکستانت­ ها (Sextants) سالم و بقیه به درجاتی از بیماری­های لثه مبتلا بوده ­اند .ضمنا شایع­ ترین مشکل، جرم با 31/5 درصد سکستانت­ ها بوده و 2/8درصد سکستانت­ ها پاکت با عمق بیش از mm 6 داشته­ اند (9).

بیمار نما یا بیمار استاندارد­شده فردی است که تحت تعلیم قرار می ­گیرد تا بطوری شبیه یک بیمار واقعی عمل کند که حتی توسط یک متخصص ماهر نیز از یک بیمار حقیقی قابل تشخیص نباشد (18). در مطالعه حاضر نیز سعی شد با استفاده از روش ­های مورد استفاده برای ایجاد یک بیمار استاندارد شده و به کار بردن آن­ها برای آموزش دانشجو استاندارد شده، دانشجوی استاندارد شده تربیت شود تا بتواند همانند یک فرد متخصص روش ­های آموزش بهداشت را به بیمار آموزش دهد به صورتی که هیچ تفاوتی بین روش آموزش­ دهی این دانشجو با یک فرد متخصص و ماهر وجود نداشته باشد و از طرفی با بازآموزی مجدد مطالب و دوره کردن آن­ها سبب شود که آموزش وی در بین تمامی جلسات یکسان باقی بماند. با توجه به عدم وجود مطالعه مشابه در این زمینه، بر آن شدیم تا این روش آموزشی را برای اولین بار در بخش پریودنتولوژی دانشکده دندانپزشکی رشت با هدف تعیین تاثیر روش آموزش بهداشت دهان و دندان توسط دانشجوی استاندارد شده بر میزان پلاک دندانی اجرا نماییم.

روش­ ها  

دراین مطالعه نیمه تجربی، از بین مراجعه کنندگان به کلینیک دندانپزشکی رشت در سال 93، شصت و دو بیمار بطورتصادفی بر اساس شماره ­های زوج و فرد به دو گروه مورد: آموزش عملی بهداشت دهان و دندان توسط یک دانشجوی استانداردشده (31 نفر) وگروه شاهد: آموزش چهره به چهره (آموزش مرسوم توسط دانشجو) (31 نفر) تقسیم شدند. حجم نمونه بر اساس فرمول حجم نمونه در مطالعات نیمه تجربی و بر اساس مقادیر سایر مطالعات محاسبه گردید (14). نوع بیماری پریودنتال مطرح نبود ولی شرط ورود این بیماران به مطالعه نداشتن مشکلات ذهنی همچون عقب­ماندگی ذهنی که مانع یادگیری و ایجاد ارتباط با آن­ها شوند، نداشتن مشکلات فردی در رعایت بهداشت هم چون ناتوانی جسمی موثر بود.

نحوه استاندارد­سازی دانشجو مشابه تعلیم بیمار استاندارد شده بود به این صورت که در ابتدا اهداف یادگیری بیماران در رابطه با آموزش عملی بهداشت دهان توسط استاد مربوطه مشخص گردید. سپس تیمی متشکل از استاد راهنما، دانشجویی که قرار بود بطور استاندارد تعلیم یابد، متخصص آموزش پزشکی و یک استاد مشاور تشکیل شد. دو هفته قبل ازشروع تعلیم سناریوی مربوطه توسط استاد راهنما تهیه و جهت مطالعه در اختیار دانشجو قرار گرفت. سپس سه جلسه یک ساعته جهت تعلیم عملی دانشجو اجراشد و همزمان فیلم ­های آموزشی مرتبط نیز در اختیار دانشجو قرار گرفت. در حین جلسات نحوه اجرای دانشجو توسط اعضای تیم مورد ارزشیابی قرار گرفت و بازخورد لازم ارائه شد.

آموزش بهداشت دهان دربرگیرنده ­ی مسواک زدن به روش تغییر یافت­ها ستیلمن (Stillman) و همچنین روش استاندارد استفاده از نخ دندان انجام شد (20،19). نمایه­ ی  

پلاک که در واقع نمایه­ی بررسی کارکرد بیماران می­باشد، توسط فرد معاینه ­کننده و برپایه ­ی نمایه ­ی پلاک O'Leary اندازه­گیری شد (21). میزان شاخص پلاک بیماران، قبل و بعد از آموزش، از طریق پرسشنامه حاوی سوالات مرتبط با میزان شاخص پلاک بیماران، قبل و بعد از آموزش، تحصیلات و سن بیمار به همراه ترم آموزشی دانشجویان مورد بررسی قرار گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه و جمع ­آوری داده ­های خام، نتایج از نظر مقایسه میانگین شاخص ­های پلاک در 2 گروه توسط نرم افزار آماریSPSS.Ver. 21  مورد بررسی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. ازمون کولموگروف اسمیرنف انجام و با توجه به معنی­ داری بیش از 0/05 مشخص گردید که داده ­ها دارای توزیع نرمال بوده و داده­ ها ازطریق آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVAt مستقل و t زوج تجزیه و تحلیل شدند.

یافته­ ها

31 بیمار شرکت ­کننده در گروه مورد 17 نفر مونث و 14 نفر مذکر بودند و در گروه شاهد، 15 نفر مونث و 16 نفر مذکر بودند. نتایج حاصل از این مطالعه بر اساس آزمون t زوج، بیانگر اختلاف معنی­ داری آماری در کاهش پلاک قبل و بعد از آموزش در هر دو گروه مورد )0/0001(p-value= و شاهد 0/0001(p-value= بود. بر اساس آزمونt  مستقل اختلاف معنی­ دار آماری در کاهش پلاک دندانی بین دو گروه مورد و شاهد )0/001(p-value= پس از آموزش دیده شد (جداول 1،2) .

همچنین داده­ های حاصل با استفاده از آزمون ANOVA بیانگر تفاوت معنی­ داری )0/01( p-value= در بین گروه ­های سنی مختلف در گروه مورد بود، درحالیکه تفاوت معنی­ داری بین کاهش میانگین، کاهش شاخص پلاک با گروه­ های سنی مختلف در گروه شاهد مشاهده نشد (جداول 3و4). در هر دو گروه مورد )0/001 (p-value= و شاهد )0/001(p-value= بین متغیر تحصیلات و کاهش شاخص پلاک ارتباط معنی دار آماری وجود داشت. در هر دو گروه مورد و شاهد بین متغیر جنس و کاهش شاخص پلاک ارتباط معنی­ دار آماری وجود نداشت.

AWT IMAGE

با توجه به جدول شماره یک کاهش میزان پلاک در بیماران گروه مورد و گروه شاهد متعاقب آموزش اختلاف معنی­ داری (0/000=p) در هر دو گروه مشاهده شد.

AWT IMAGE

با استفاده از آزمون independent t-test داده ­های آماری بررسی گردید در مقایسه میانگین­ های دو گروه در بعد از آموزش تفاوت معنی­ داری دیده شد. 

AWT IMAGE

داده های حاصل نشان­ دهنده تفاوت معنی­ داری در بین گروه­های سنی مختلف در گروه مورد است که بیشترین تفاوت در گروه سنی 20-29 سال با میانگین 00/33 بود.

AWT IMAGE

این جدول نشان می­ دهد تفاوت معنی­ داری بین میانگین کاهش شاخص پلاک با گروه های سنی مختلف در گروه شاهد وجود ندارد.

بحث و نتیجه­ گیری

یافته­ های این مطالعه نشان داد که آموزش در هر دو گروه مورد و شاهد بر کاهش پلاک دندانی موثر بوده است. در سایر مطالعات نیز کاهش شاخص پلاک متعاقب آموزش در بهبود شاخص­ های پریودنتال بیماران گزارش شده است ( 4،5،6). در تحقیقSmiech-Slomkowska و Jablonska-Zrobek (2007) که بر روی 30 نمونه (12 مرد و 18 زن) صورت گرفت از شاخص پلاک ایندکس جهت اندازه ­گیری وضعیت بهداشتی قبل و بعد از دوره­ ی یک ماهه استفاده شد و شاخص پلاک ایندکس به صورت دیده شدن پلاک دندانی توسط قرص ­های آشکارساز پلاک تعریف شد. نتایج مطالعه نشان داد که آموزش بهداشت به صورت چشمگیری سبب بهبود بهداشت دهان افراد گردید (14). نتایج تحقیق شیرمحمدی و فرامرزی (1388) در یک مطالعه مداخله ­ای نیمه تجربی بر روی 100 بیمار مراجعه ­کننده به بخش پریودنتولوژی دانشکده ­ی دندانپزشکی تبریز نشان داد که آموزش بهداشت دهان به صورت پیاپی باعث بهبود چشمگیری درمیزان آگاهی، نگرش و کارکرد بیماران در مهار پلاک می­گردد (6) .

نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن بود که شاخص پلاک در بیماران گروه مورد یا آموزش توسط دانشجوی استاندارد شده نسبت به بیماران گروه شاهد یا آموزش چهره به چهره متعاقب آموزش کاهش بیشتری داشت. در این مطالعه آموزش توسط دانشجوی استاندارد شده و تاثیر آن بر کاهش پلاک دندانی مورد بررسی قرار گرفت. از مشخصات استاندارد­سازی این است که فرد سناریوی مورد نظر را مطالعه نموده و بطور دقیق و بدون کم و کاست اجرا می­ نماید بطوریکه از روایی و پایایی بالایی برخوردار بوده و با هر بار اجرا برای همگان بطور یکسان ارائه می­ شود. به نظر می­ رسد این خصوصیت دانشجوی استانداردشده عاملی برای اثربخشی بیشتر این روش در آموزش به بیمار و کاهش پلاک نسبت به روش معمول آموزش چهره به چهره می­ باشد.

دانشجوی استانداردشده مشابه بیمار استاندارد شده اطلاعات دقیق را در اختیار افراد قرار می­دهد. با توجه به اینکه تربیت و نقش دانشجوی استاندارد شده مشابه بیمار استاندارد شده می­باشد و نیز از آنجایی­ که مطالعه مشابه­ای در زمینه دانشجوی استاندارد شده یافت نشد می­ توان با استناد به تاثیر بیمار استاندارد شده بر آموزش، به بحث در مورد نتایج این پژوهش پرداخت. در مطالعات مختلف تاثیرات استاندارد سازی از جنبه های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است. به ­عنوان

مثال در مطالعه کارنی و همکاران(Carney et al)  چنین نتیجه­ گیری شد که استانداردسازی باعث افزایش تاثیر آموزش مداوم بخصوص در حیطه مهارتی در فراگیران می­ شود (22). نتایج مطالعه دیگری نشان داد که استانداردسازی در آموزش اطلاعات عینی را در اختیار فراگیران قرار داده و باعث یادگیری کاربردی در آنان می­ شود (23). در سایر مطالعات نیز بر تاثیر آموزش به روش استاندارد شده بر بهبود عملکرد فراگیران اشاره شده است (25،24). البته در استانداردسازی فرد باید به مواردی از قبیل دقت و تکرارپذیری نیز توجه نمود و طوری به فرد آموزش داده شود که سناریوی آموزش دیده را با حداکثر دقت اجرا نماید و در دفعات مختلف ارائه یکسانی داشته باشد. نتایج سایر مطالعات نیز موید این مطلب می­ باشد (27،26).

در مطالعه حاضر ارتباط بین سن و جنس و روش آموزش نیز تعیین گردید. درمطالعات انجام شده درسایر نقاط جهان نیز بیماران از سنین متفاوت انتخاب شده بودند (2،7). این مسئله موید این نکته است که آموزش بهداشت دهان و دندان در تمامی سنین از کارآئی بالایی برخوردار است. البته در ارتباط سن با میزان همکاری با درمان­های نگه دارنده تناقضاتی وجود دارد، به طوری که در مطالعات Ojima در سال 2001 و Novaes در سال 1996، بیماران مسن­تر تمایل بیشتری به ادامه مراجعات نسبت به بیماران جوان­ تر داشتند، در حالی که در مطالعه Demteriou در سال 1995،بیماران جوان در عین حال که فشار اقتصادی بیشتری را تحمل می ­کردند بهتر همکاری می ­نمودند (10،11،12).  نتایج یک مطالعه طولی-  پانلی در بررسی تعداد161 پرونده موجود در بخش پریودنتیکس دانشکده دندانپزشکی تبریز طی سال­های 81-1378 نشان داد بیماران مونث آموزش دیده کاهش بیشتری درشاخص پلاک نشان دادند اما سن بیمار، شغل بیمار درکاهش شاخص پلاک نقشی نداشتند (5)

 نتایج این مطالعه بیانگر آن بود که تربیت دانشجوی استاندارد شده به دلیل اینکه شبیه ­ساز یک استاد مجرب می­ باشد، می­ تواند نقش بسزایی در کاهش پلاک دندانی داشته و در مقایسه با روش معمول آموزش چهره به چهره توسط دانشجویان روش مناسبی جهت آموزش نکات مراقبتی به بیماران می­ باشد. از آنجایکه به دلیل ماهیت استانداردسازی، دانشجوی استاندارد شده مراحل آموزش را بطور دقیق و با جزئیات با حداقل میزان خطا اجرا می­ نماید، لذا آموزش موثرتری را می­ تواند به بیماران ارائه دهد. اما از آنجایی­ که تربیت دانشجوی استاندارد شده نیاز به طی فرآیند دقیق و وقت­گ یر دارد پیشنهاد می­ شود در دانشکده­ ها با انتخاب چند دانشجوی مستعد استانداردسازی آموزش دانشجویان انجام شود و این دانشجویان وظیفه آموزش به بیماران و سایر دانشجویان را در زمینه آموزش بهداشت دهان و دندان به­ عهده بگیرند.

قدردانی

در انتها از کلیه دانشجویان و بیماران گرامی که در این مطالعه با ما همکاری کردند صمیمانه تشکر می ­نماییم.

فهرست منابع
1. Leyes Borrajo JL,Varelal G, Lopez C, Rodriguez-Nuñez I, Garcia FM, Gallas TM. Efficacy of chlorhexidine mouthrinses with and without alcohol: A clinical study. J periodontol 2002; 73(3): 317 – 321
2. Witt J, Bsoul S, Tao H, Gibb R, Dunavent J, Hamilton A. The effect of toothbrushing regimens on the plaque inhibitory properties of an experimental cetylpyridinium chloride mouthrinse. J periodontol 2006; 33 (10): 737 – 742.
3. Witt J,Ramji N, Gibb R, Dunavent J, Flood J, Barnes J. Antibacterial and antiplaque effects of a novel, alcohol – free oral rinse with cetylpyridinium chloride. The journal of contemporary dental practice 2005; 6 (1): 1-9.
4. Eslamipour F, Zabihi F. [Effect of instructing mothers on their performance in relation to the application of pit and fissure sealants in 6-8 year-old children in Isfahan]. Journal of Isfahan Dental School 2011; 7 (5): 804-9. [Persian]
5. Lafzi A, Abolfazli N, Sedaghat K, Momeni M. [ The evaluation of oral hygiene instruction in reduction of plaque index]. Journal of Dental School Shahid Beheshti University of Medical Sciences 2005; 23 (3): 475-83. [Persian]
6. Shirmohammadi A, Faramarzie M. [The Effect of the Oral Hygiene Instruction on Awareness, Attitude, and Practice of a Group of Patients]. Journal of Dentistry, Shiraz University of Medical Sciences 2010; 11 (2): 173-6.[Persian]
7. Enas Razzoqi Naaom. Effect of preventive periodontal health education on the oral hygiene of primary school children.mustansiria dental journal 2009; 6 (4): 402-407.
8. Lindhe J, Karrigt, Long P. Clinical Periodontology and implant dentistry, 3rd ed. Copenhagen; Munksgaard;1997, 350-5.
9. Shariatei B. [Assessment of CPITN]. Oral and Dental Health Management 2001. [Persian]
10. Ojima M, Hanioka T, Shizukuishi S: Survival analysis for degree of compliance with supportive periodontal therapy. J Clin Periodontal 2001; 28: 1091-1095
11. Novaes AB, Novaes Junior AB, Moraes N, Campos GM, Grisi MF: Compliance with supportive periodontal therapy. J Periodontol 1996; 67: 213-216.
12. Newman MG, Takei H, Klokkevold PR, Carranza FA. Carranza's clinical periodontology: Elsevier health sciences; 2011.
13. Newman MG, Takei H, Klokkevold PR, Carranza FA. Carranza's Clinical Periodontology: Expert Consult: Online: Elsevier Health Sciences; 2014.
14. Grazyna smiech- slomkowska. Joanna Jablonska-Zrobek.The effect of oral health education on dental plaque development and the level of caries-related Streptococcus mutans and Lactobacillus spp.European Journal of Orthodontics 2007; 29 (2): 157-160
15. Mc cracken G.I, Heasman L,Stacey F, Steen N, DeJager M, Heasman PA. A clinical comparison of an Oscillating rotating powered toothbrush and a manual toothbrush in patients with chronic periodontitis. J clin periodontol 2004; 31(9): 805 – 812.
16. Lazarescu D, et al. Efficacy of plaque removal and learning effect of a powered and a manual toothbrush. J Clin Periodontol 2003; 30: 726- 731
17. Wierzbicka M, Petersen PE, Szatko F, Dybizbanska E, Kalo I. Changing oral health status and oral health behaviour of schoolchildren in Poland. Community Dent Health 2002; 19: 243-250
18. Asadi A. [The Role of Standardized Patient in Medical Education and How to Prepared]. Research in Medical Education 2007;1(1):47-51[Persian]
19. Demetriou N, Tsami - Pandi A, Parashis A: Compliance with Supportive periodontal treatment in private periodontal practice. A 14-year retrospective study. J Periodontol 1995;66:145-149
20. Echeverria J, Sanz M. Mechanical Supragingival Plaque. In: Lindhe J, Karring T, Lang N. Clinical Periodontology and Implant Dentistry.4 th ed. Copenhagen: Blackwell Munksgaard; 2003.
21. O'Leary TJ, Drake RB, Naylor JE. The plaque record. J Periodontol 1972; 43: 38.
22. Carney PA, Dietrich AJ, Freeman Jr DH, Mott LA. A standardized-patient assessment of a continuing medical education program to improve physicians' cancer-control clinical skills. Academic Medicine 1995; 70 (1): 52-8.
23. Ebbert DW, Connors H. Standardized patient experiences: Evaluation of clinical performance and nurse practitioner student satisfaction. Nursing Education Perspectives 2004; 25 (1): 12-5.
24. A'Campo L, Wekking E, Spliethoff-Kamminga N, Le Cessie S, Roos R. The benefits of a standardized patient education program for patients with Parkinson's disease and their caregivers. Parkinsonism & related disorders 2010; 16 (2): 89- 95.
25. 25. Rickles NM, Tieu P, Myers L, Galal S, Chung V. The impact of a standardized patient program on student learning of communication skills. American journal of pharmaceutical education 2009;73 (1): 1- 10.
26. Tamblyn RM, Klass D, Schnabl G, Kopelow M. The accuracy of standardized patient presentation. Medical Education 1991; 25 (2): 100- 9.
27. Becker KL, Berg JB, Hyunjeong Park MPH R. The teaching effectiveness of standardized patients. Journal of Nursing Education 2006; 45 (4): 103.
ارسال پیام به نویسنده مسئول



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Hendi A R, Vadiati Saberi B, Jahandideh Y, Dadgaran I, Nemati S. The Effect of Training by Standardized Student Method on Decreased Dental Plaque. RME 2015; 7 (4) :56-63
URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-208-fa.html

هندی امیررضا، ودیعتی صابری بردیا، جهاندیده یوسف، دادگران ایده، نعمتی سمیه. تاثیر روش آموزش بهداشت دهان و دندان توسط دانشجوی استاندارد شده بر میزان پلاک دندانی. پژوهش در آموزش علوم پزشکی. 1394; 7 (4) :56-63

URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-208-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 7، شماره 4 - ( 1394 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش در آموزش علوم پزشکی Research in Medical Education