دوره 17، شماره 1 - ( 1404 )
جلد 17 شماره 1 صفحات 6-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Dehnadi Moghadam A. Measuring Faculty Excellence: Introducing a Model. Res Med Edu 2025; 17 (1) :1-6
URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-1498-fa.html
URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-1498-fa.html
دهنادی مقدم انوش. سنجش تعالی اعضای هیئت‌علمی: معرفی یک مدل. پژوهش در آموزش علوم پزشکی. 1404; 17 (1) :1-6
گروه بیهوشی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات ترومای جاده‌ای، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران & مرکز تحقیقات ترومای جاده‌ای، پژوهشکده تروما، مرکز آموزشی درمانی پورسینا، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران ، dehnadianoush@gmail.com
چکیده: (634 مشاهده)
سردبیر گرامی
رشد و توسعه دانشگاهیان یکی از موضوعات مهم آموزش عالی در دهه شصت میلادی در آمریکا بوده است (۱). بر طبق یک تحقیق جامع از سال 1965 تا 1985 در 190 موسسه آموزش عالی، سنجش اعضای هیئت‌علمی یکی از فراوان‌ترین استراتژی‌های بالندگی در نظر گرفته می‌شد (۲). بیشترین توصیه این تحقیق، شناخت ارتباط موثر و پیوستگی روند توسعه اعضای هیئت‌علمی با ماموریت و سیاست‌های موسسه به مثابه موضوعی کلیدی بوده و برنامه های بالندگی اعضای هیئت علمی موسسه در جایگاه بعدی قرار داشته است. نقش توانمندی استاد و کیفیت آموزش در تربیت فارغ‌التحصیلان کارآمد به خوبی شناخته شده است. گروه نوآوری آموزش عالی اروپا، سنجش توانمندی آموزشی و تعلیم را از مبانی تصمیم‌گیری استخدامی و ارتقای شغلی دانسته است (۳). بررسی عملکرد و تعالی اعضای هیئت‌علمی که محور نیروی انسانی دانشگاه‌ها هستند، موضوعی چالش‌برانگیز است و معیارهای مختلفی برای آن وجود دارد که به طور کلی بیشتر به عملکرد پژوهشی می‌پردازد، در حالی که هدف اصلی استخدام اعضای هیئت‌علمی توسعه آموزش بوده است، ساختار رایج امتیازدهی دانشگاهی بیشتر به تحقیق متمایل است تا آموزش (۴). حال این سوال مطرح می‌شود که آیا تحقیقات اعضای هیئت‌علمی می‌تواند با یادگیری دانشجویان و بهبود کیفیت آموزش ارتباط داشته باشد؟ برای مثال، آیا کارآمدی آموزشی یک عضو هیئت‌علمی با 20 مقاله دو برابر کارآمدی عضو دیگری با 10 مقاله خواهد بود؟ متغیرهای متفاوتی بر این موضوع تاثیر می‌گذارند، مانند نظرسنجی فراگیران (مطالعات قدیمی‌تر) (5)، پیامدهای یادگیری (مطالعات جدیدتر) (۶)، نوع و تعداد دانشگاه‌های مورد بررسی ( تحقیقمحور یا آموزش‌محور)، وجود محققان برتر، سایر توانمندی‌های عضو هیئت‌علمی و وجود داده‌های استاندارد برای پیامدهای یادگیری در سطوح مختلف تحصیلات عالی. جان کلام آنکه اگر آموزش در دانشگاه‌های تحقیقمحور جایگاه و اعتبار لازم را نداشته باشد، ارتباط میان تولیدات تحقیق و کیفیت آموزش مثبت نخواهد بود. همچنین، جو فرهنگی دانشگاه بر تعالی آموزش تاثیرگذار است.
نمره تعالی = توانایی‌های فنی × رویکرد آموزشی × صلاحیت حرفه‌ای
انتخاب روش ضرب به این دلیل است که وجود توانمندی در هر سه حوزه الزامی باشد، به این معنا که نبود توانمندی در یک حوزه، نتیجه را صفر می‌کند. توانمندی‌های فنی شامل نقش آموزگار به عنوان ارائه‌دهنده اطلاعا ت، ایفای نقش، تسهیل‌کنندگی، ارزیاب، طراح و نویسنده کوریکولوم، تولید و تدوین منابع آموزشی؛ رویکرد آموزشی شامل پیروی از اصول علمی، نگرش و اخلاق حرفه‌ای، تصمیم‌سازی، کارگروهی؛ و صلاحیت حرفه‌ای (تکامل فردی) مشتمل بر توسعه مهارتی و ارتقای علمی، حرفه‌ای‌گری، خود ممیزی، پورت فولیو، تعهدپذیری و تحقیق است (شکل ۱).
.PNG)
.PNG)
بر اساس جدول (۱)، نمره فعالیت آموزشی عضو هیئت‌علمی در هریک از بخش‌های مولفه‌های تعالی آموزشی قابل محاسبه است و در نهایت با مشخص شدن نمره فعالیت‌های آموزشی دانشور، جایگاه وی در روند تعالی مشخص خواهد شد (شکل ۲).
.PNG)
در پایان باید یادآور شد که رویکرد استادان به آموزش و مسئولیت‌های ناشی از آن را نباید به مثابه یک کار روزمره در نظر گرفت، بلکه در مسیر صعود به رتبه عالی، اشتیاق به آموزش نیز نهادینه شده و اعتقاد به تاثیر مثبت آن بر دانشجویان و فواید اجتماعی‌اش آشکار می‌شود. البته دستیابی به تعالی در آموزش که ابعاد مختلفی دارد، نیازمند کار تیمی و همگرایی برای تعیین دقیق آن است و ارتباط تنگاتنگی با سیاست‌ها و استراتژی‌های دانشگاه و منابع تخصیص‌یافته دارد (۱۲). تغییرات بنیادین در آموزش پزشکی در سال‌های اخیر و وجود نقشه راه مشخص در دانشگاه‌های برتر دنیا، ضرورت بازنگری سریع در رسالت دانشگاه‌های کشور را ایجاب می‌کند. این بازنگری می‌بایست با دیدی همه‌جانبه به منابع دانشگاهی شامل نیروهای انسانی ماهر و تولیدات علمی مرتبط با صنعت انجام شود تا شرایط ضروری برای ادامه پویایی و بقای دانشگاه‌ها در عصر فناوری‌های دیجیتال را فراهم سازد.
رشد و توسعه دانشگاهیان یکی از موضوعات مهم آموزش عالی در دهه شصت میلادی در آمریکا بوده است (۱). بر طبق یک تحقیق جامع از سال 1965 تا 1985 در 190 موسسه آموزش عالی، سنجش اعضای هیئت‌علمی یکی از فراوان‌ترین استراتژی‌های بالندگی در نظر گرفته می‌شد (۲). بیشترین توصیه این تحقیق، شناخت ارتباط موثر و پیوستگی روند توسعه اعضای هیئت‌علمی با ماموریت و سیاست‌های موسسه به مثابه موضوعی کلیدی بوده و برنامه های بالندگی اعضای هیئت علمی موسسه در جایگاه بعدی قرار داشته است. نقش توانمندی استاد و کیفیت آموزش در تربیت فارغ‌التحصیلان کارآمد به خوبی شناخته شده است. گروه نوآوری آموزش عالی اروپا، سنجش توانمندی آموزشی و تعلیم را از مبانی تصمیم‌گیری استخدامی و ارتقای شغلی دانسته است (۳). بررسی عملکرد و تعالی اعضای هیئت‌علمی که محور نیروی انسانی دانشگاه‌ها هستند، موضوعی چالش‌برانگیز است و معیارهای مختلفی برای آن وجود دارد که به طور کلی بیشتر به عملکرد پژوهشی می‌پردازد، در حالی که هدف اصلی استخدام اعضای هیئت‌علمی توسعه آموزش بوده است، ساختار رایج امتیازدهی دانشگاهی بیشتر به تحقیق متمایل است تا آموزش (۴). حال این سوال مطرح می‌شود که آیا تحقیقات اعضای هیئت‌علمی می‌تواند با یادگیری دانشجویان و بهبود کیفیت آموزش ارتباط داشته باشد؟ برای مثال، آیا کارآمدی آموزشی یک عضو هیئت‌علمی با 20 مقاله دو برابر کارآمدی عضو دیگری با 10 مقاله خواهد بود؟ متغیرهای متفاوتی بر این موضوع تاثیر می‌گذارند، مانند نظرسنجی فراگیران (مطالعات قدیمی‌تر) (5)، پیامدهای یادگیری (مطالعات جدیدتر) (۶)، نوع و تعداد دانشگاه‌های مورد بررسی ( تحقیقمحور یا آموزش‌محور)، وجود محققان برتر، سایر توانمندی‌های عضو هیئت‌علمی و وجود داده‌های استاندارد برای پیامدهای یادگیری در سطوح مختلف تحصیلات عالی. جان کلام آنکه اگر آموزش در دانشگاه‌های تحقیقمحور جایگاه و اعتبار لازم را نداشته باشد، ارتباط میان تولیدات تحقیق و کیفیت آموزش مثبت نخواهد بود. همچنین، جو فرهنگی دانشگاه بر تعالی آموزش تاثیرگذار است.
نمره تعالی = توانایی‌های فنی × رویکرد آموزشی × صلاحیت حرفه‌ای
انتخاب روش ضرب به این دلیل است که وجود توانمندی در هر سه حوزه الزامی باشد، به این معنا که نبود توانمندی در یک حوزه، نتیجه را صفر می‌کند. توانمندی‌های فنی شامل نقش آموزگار به عنوان ارائه‌دهنده اطلاعا ت، ایفای نقش، تسهیل‌کنندگی، ارزیاب، طراح و نویسنده کوریکولوم، تولید و تدوین منابع آموزشی؛ رویکرد آموزشی شامل پیروی از اصول علمی، نگرش و اخلاق حرفه‌ای، تصمیم‌سازی، کارگروهی؛ و صلاحیت حرفه‌ای (تکامل فردی) مشتمل بر توسعه مهارتی و ارتقای علمی، حرفه‌ای‌گری، خود ممیزی، پورت فولیو، تعهدپذیری و تحقیق است (شکل ۱).
بر اساس جدول (۱)، نمره فعالیت آموزشی عضو هیئت‌علمی در هریک از بخش‌های مولفه‌های تعالی آموزشی قابل محاسبه است و در نهایت با مشخص شدن نمره فعالیت‌های آموزشی دانشور، جایگاه وی در روند تعالی مشخص خواهد شد (شکل ۲).
در پایان باید یادآور شد که رویکرد استادان به آموزش و مسئولیت‌های ناشی از آن را نباید به مثابه یک کار روزمره در نظر گرفت، بلکه در مسیر صعود به رتبه عالی، اشتیاق به آموزش نیز نهادینه شده و اعتقاد به تاثیر مثبت آن بر دانشجویان و فواید اجتماعی‌اش آشکار می‌شود. البته دستیابی به تعالی در آموزش که ابعاد مختلفی دارد، نیازمند کار تیمی و همگرایی برای تعیین دقیق آن است و ارتباط تنگاتنگی با سیاست‌ها و استراتژی‌های دانشگاه و منابع تخصیص‌یافته دارد (۱۲). تغییرات بنیادین در آموزش پزشکی در سال‌های اخیر و وجود نقشه راه مشخص در دانشگاه‌های برتر دنیا، ضرورت بازنگری سریع در رسالت دانشگاه‌های کشور را ایجاب می‌کند. این بازنگری می‌بایست با دیدی همه‌جانبه به منابع دانشگاهی شامل نیروهای انسانی ماهر و تولیدات علمی مرتبط با صنعت انجام شود تا شرایط ضروری برای ادامه پویایی و بقای دانشگاه‌ها در عصر فناوری‌های دیجیتال را فراهم سازد.
نوع مطالعه: نامه به سردبير |
موضوع مقاله:
سنجش و ارزشيابي
فهرست منابع
1. Sell GR. Enhancing Faculty Careers: Strategies for Development and Renewal. J Higher Educ 1991:62(4):477-481. [DOI:10.1080/00221546.1991.11774147]
2. Bland C. Schmitz CC. Faculty Vitality on Review: Retrospect and Prospect. J Higher Educ,1988;59(2):190-224. [DOI:10.1080/00221546.1988.11778321]
3. European Commission, Report on improving the quality of teaching and learning in Europe's higher education institutions. High level group on the modernization of higher education; 2013. [Link]
4. Leslie DW. Resolving the dispute: Teaching is academe's core value. J Higher Educ. 2002;73 (1):49-73. [DOI:10.1353/jhe.2002.0008]
5. Marsh HW, Hattie J. The Relation between Research Productivity and Teaching Effectiveness: Complementary, Antagonistic, or Independent Constructs? J Higher Educ 2002;73(5):603-641. [DOI:10.1080/00221546.2002.11777170]
6. Galbraith CS Merrill GB. Faculty Research Productivity and Standardized Student Learning Outcomes in a University Teaching Environment: A Bayesian Analysis of Relationships, Studies Higher Educ 2011; 37(4): 469-480. [DOI:10.1080/03075079.2010.523782]
7. Stillman, J. Teacher Learning in an Era of High-Stakes Accountability: Productive Tension and Critical Professional Practice. Teach College Rec 2011;113(1):133-180. [DOI:10.1177/016146811111300107]
8. Harden RM, Lilley P. The eight roles of the medical teacher: the purpose and functions of a teacher in the healthcare professions. 1st ed. Edinburgh: Elsevier;2018. [Link]
9. Skelton A. Understanding Teaching Excellence in Higher Education: Towards a Critical Approach. 1st ed. London: Routledge; 2005. [DOI:10.4324/9780203412947]
10. Harden RM, Laidlaw JM. Essential Skills for a Medical Teacher. 2nd ed. London: Elsevier; 2017. [Link]
11. Harden RM, Laidlaw JM. Essential Skills for a Medical Teacher. 3rd ed. London: Elsevier;2021. [Link]
12. Elton L. Dimensions of excellence in university teaching. Int J Acade Develop 1998;3(1): 3-11. [DOI:10.1080/1360144980030102]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
