[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
ثبت شده در

AWT IMAGE

AWT IMAGE

..
سامانه جامع رسانه های کشور

..
:: دوره 13، شماره 4 - ( 1400 ) ::
جلد 13 شماره 4 صفحات 63-55 برگشت به فهرست نسخه ها
همگامی آموزش عالی حوزه سلامت و بین الملل سازی آموزش پزشکی در زمان پاندمی کووید-19
سلیمان احمدی ، حمید اکبری جور ، علی نمکی ، سیده نگار پوروخشوری ، صدف جزایری*
دانشجوی دوره دکترای گروه آموزش پزشکی، دانشکده مجازی، آموزش پزشکی و مدیریت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی شهیدبهشتی، تهران، ایران ، sadi15736@gmail.com
واژه‌های کلیدی: آموزش پزشکی، بین الملل سازی، سلامت، کووید-19
متن کامل [PDF 349 kb]   (448 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (1591 مشاهده)
نوع مطالعه: مروري | موضوع مقاله: تکنولوژی آموزشی، یادگیری الکترونیکی،آموزش مجازی
متن کامل:   (767 مشاهده)
مقدمه

سه محور در آموزش عالی هر کشور (اعم از حیطه پزشکی و یا غیرپزشکی) مورد دغدغه است: اول ایجاد دسترسی بیشتر به آموزش، دوم ارتقای کیفیت آموزش به­منظور ایجاد توان رقابت در بازار جهانی و محور سوم افزایش عدالت و برابری آموزشی با توجه به تفاوت­ های اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی زمینه ­ای موجــود در جامعــه اسـت. Harden معتـقد اسـت، تحـقق بین­ الملل ­سازی در آموزش عالی، هر سه این نیازها را قابل دستیابی می ­نماید (1).
اما بین ­الملل­ سازی آموزش عالی چیست؟ بین ­الملل­ سازی آموزش عالی فرایندی است پویا که در دو بعد در خانه و فرامرزی مورد اقدام قرار گرفته؛ و طی مسیر جهانی­ شدن کشورها را هموار می­ نماید. به نوعی دیگر بین ­الملل­ سازی آموزش عالی ابزاری است که توانایی مقابله با جهانی ­سازی (که مقوله­ ای از استثمار اندیشه­ ها، افکار، ایدئولوژی،‌ فناوری و تکنولوژی است) را دارا بوده و این امکان را فراهم می­ آورد تا کشورها ضمن برقراری ارتباطات نزدیک بین­ الملل ی و تبادلات تجاری، سیاسی و فرهنگی در معرفی خود به سایر کشورها و البته حفظ صیانت فرهنگی، قومی و ملی نقش موفقی را ایفاء نمایند. بین­الملل­سازی آموزش عالی به نقل از –knight عبارتست از: «فرآیند تلفیق ابعاد بین‌المللی، بین‌فرهنگی و جهانی در اهداف، مأموریت‌ها، کارکردها و نیز عرضه آموزش». اما آن­چه مسلم است همان­طور که نحوه آموزش در حوزه آموزش پزشکی دارای تفاوت­های اجرایی با آموزش در سایر حوزه­ها می­باشد، انتظارات از بین­الملل­سازی در آموزش پزشکی نیز کمی با سایر حیطه ­های آموزشی متفاوت است. در حیطه آموزش پزشکی Wu تعبیری از بین­الملل­سازی را ارائه می­دهد که در آن اهدافی بیش از آموزش لحاظ گردیده است: «فرآیند ادغام هدفمند ابعاد بین­المللی، بین­فرهنگی یا جهانی در آموزش پزشکی به منظور ارتقاء کیفیت آن و آمادگی  فارغ ­التحصیلان برای فعالیت حرفه­ای در جهان» (2).
در دوران مواجهه با کرونا (پاندمی کووید- 19) و تعطیلی دانشگاه­ها از فروردین 1399 لغایت خرداد ماه همان سال، تفاوت در ساختار و عملکرد حوزه سلامت (آموزش پزشکی) با سایر حیطه­ ها بیشتر خودنمایی کرد. نه ­تنها توقف آموزش و یا حتی ارائه خدمات امکان­پذیر نبود، بلکه همگی به اهمیت ارتقاء کیفیت آموزش و آمادگی فارغ ­التحصیلان حوزه سلامت جهت فعالیت حرفه­ای در جهان کاملاً معترف گردیدند (3). در این ایام با جهانی شدن ارائه مراقبت­های بهداشتی، الزام به برقراری برنامه بین­ المللی ­سازی در آموزش پزشکی با هدف توسعه یک زبان مشترک علمی و تعیین استانداردهای آموزشی پیامد   محور به دولت­ها نمایان گردید. پیش از این (از سال 1394)، بین­ الملل­سازی آموزش پزشکی به­صورت مدون در قالب یکی از بسته­های تحول و نوآوری در آموزش پزشکی، از سوی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به کلیه دانشگاه­های علوم پزشکی سطح کشور ابلاغ گردیده و از آن زمان همواره مورد پایش قرار گرفته است. اگرچه درجاتی از پیشرفت در تحقق بخشیدن به انتظارات از برنامه از جمله، تدوین سند آمایش منطقه ­ای و بین­ المللی آموزش علوم پزشکی و نیز اعتبار بخشی بین­المللی دانشگاه­های علوم پزشکی مشاهده می­گردید؛ اما هنوز حرکت در تحقق بخشیدن به سایر خروجی­ های مورد انتظار از بسته مورد نظر به ­شکلی بطئی صورت می ­پذیرفت. در ایام شیوع کرونا، انتظار می ­رفت با توجه به توقف و یا محدودیت­ های اعلامی در زمینه جابجایی ارکان آموزشی (استاد و دانشجو)، موضوع تعویق و کندی در اجرای بسته بین ­الملل­ سازی در دانشگاه ­ها به­شکل چشم گیرتری خودنمایی نماید. لذا به بررسی اقدامات آموزشی در ایام مورد نظر در دانشگاه­ های علوم پزشکی ایران پرداخته شد تا میزان تاثیر اقدامات آموزشی ناشی از کرونا را بر ادامه روند بین­الملل­سازی در دانشگاه ­ها بصورت غیرمستقیم مورد ارزیابی قرار دهیم.
در این مطالعه ضمن بررسی اقدامات آموزشی انجام­شده در فاصله سال­های 2020 لغایت 2021 (هم­زمان با کرونا) در دانشگاه­های علوم پزشکی کشور ایران به نطبیق و بررسی میزان تاثیر آن بر بین ­الملل ­سازی آموزش پزشکی در بعد در خانه (درون دانشگاهی) پرداخته شده است.
روش ها
مطالعه حاضر یک مطالعه مروری سیستماتیک با هدف  بررسی تاثیر  فعالیت­های آموزشی در ایام شیوع کرونا بر بین­الملل ­سازی آموزش پزشکی است. به این منظور به جستجوی مقالات فارسی و انگلیسی با خاستگاه ایران از پایگاه داده­های Scopus، Web of Science، PubMed، Cochrane Library، Medlib، Science Direct، Google Scholar، Irandoc، Magiran و SID در محدوده زمانی 2020 تا 2021 و با استفاده از کلیدواژه­های کرونا ویروس، کووید-19، آموزش پزشکی، بین­الملل­سازی و ایران با استفاده از کلیدهای ترکیبی "و" و "یا" پرداخته شد.
معیارهای ورودی: مقالات با خاستگاه ایران بوده،‌ به نحوه آموزش پزشکی در دوران کرونا در محدود زمانی 1 ژانویه 2020 تا 30 ژوئیه 2021 و به بیان چالش­ها و راهکارهای پیشنهادی در مقابله با آن پرداخته باشد. معیارهای خروجی: عدم دستیابی به متن کامل مقاله،‌ و انتشار در منابع غیرمعتبر مانند شبکه­های اجتماعی و مجلات غیرعلمی- پژوهشی و نویسنده و یا کلیه افراد گروه نویسندگان فاقد پیشینه در آموزش پزشکی باشد. 
 
یافته ­ها
در این مطالعه با استفاده از کلیدواژه­های انتخابی از تعداد 1490 مقاله یافت شده حاصل از جستجوی اولیه در پایگاه­ های داده ­های مورد نظر،‌ با استفاده از معیارهای ورودی و خروجی و حذف مقالات غیرمرتبط تعداد مقالات مورد بررسی به تعداد 323 مورد تقلیل یافت. پس از ارزیابی مقالات در دو مرحله (مرحله اول عناوین و چکیده مقالات و مرحله دوم متن کامل مقاله) و انجام داوری توسط دو محقق آموزش دیده (در موارد عدم توافق داوران،‌ از داور سوم نیز استفاده شد) نهایتاً 20 مقاله جهت مطالعه انتخاب گردید.
باتوجه به محدودیت­های آموزشی ناشی از کرونا، و علی­رغم عدم وجود چشم­اندازی روشن از کارایی آموزش مجازی در دروس بالینی، به منظور حفظ سلامت فراگیران حوزه سلامت، با حذف یا کاهش آموزش به روش­های سخنرانی و یا حضور بر بالین بیمار، به آموزش از طریق روش ­های جایگزین و مکمل اقدام شد. خلاصه یافته­ های مطالعه مروری سیتماتیک بر 20 مقاله انتخابی در جدول شماره یک به نمایش گذاشته ­شد.

در بررسی مقالات مشاهده می­ گردد عملکرد و برنامه­های عملیاتی مورد اقدام از سوی دانشگاه­ های علوم پزشکی کشور ایران در ایام کرونا با رویکردهای متفاوت و به­ شکلی متنوع صورت پذیرفته که به اختصار در جدول شماره دو دسته­ بندی می­ گردد .

از سوی دیگر در بررسی عملکرد حوزه آموزش پزشکی در ایام کرونا از منظر بین­ الملل­ سازی در آموزش پزشکی نیز علی­رغم توقف و یا کاهش فعالیت در اجرای بین­ الملل سازی در بعد فرامرزی، بسیاری از عناوین و اقدامات انجام شده دارای نقاط مشترک با عناوین ارائه شده در بین­ الملل ­سازی آموزش پزشکی در بعد درخانه، توسط Knight (23) بوده و هم­پوشانی اقدامات و اهداف در آموزش و آن­چه نمایانگر ورود بعد  بین­الملل ­سازی در فرآیند آموزش و فعالیت­ های فوق برنامه بود (جدول 3).
همچنین در بررسی وضعیت بین­الملل­سازی آموزش عالی حوزه سلامت با مراحل توسعه بین­ الملل ­سازی ارائه شده توسط اواتی و دابر Spencer-Oatey & Dauber (24)، با تغییر پارادایم آموزشی به آموزش خود راهبر، نیاز به تغییر در ارکان آموزشی به­شکل غیرقابل انکار تجربه شد و ارکان آموزشی (استاد دانشجو و کارکنان) با شرکت در کارگاه­ های آموزشی و ارتقای توانمندی، خود را با جریان آموزش جهانی همگام نموده و به سرعت مراحل توسعه را طی نموده و رشد شخصی و فرهنگی در ارکان آموزشی به شکل فراگیر قابل مشاهده می­ گردد.
چنان­چه اقدامات اجرایی انجام شده در حوزه آموزش پزشکی در دوران کرونا را با اهداف آموزش عالی حوزه سلامت (آموزش پزشکی) و بین ­المل ل­سازی مورد انطباق قرار دهیم هم­سویی اقدامات با اهداف موضوعه قابل مشاهده است (جدول4).


بحث و نتیجه­ گیری
اگرچه عمده مقالات یافت­شده ناشی از جستجو، منحصر به گزارشاتی از اقدامات انجام شده مبتنی بر پورتکل­های ابلاغی از سوی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بوده و فاقد ارزیابی از عملکرد بر مبنی میزان موفقیت/ عدم موفقیت و یا مطلوب/ غیرمطلوب بودند؛ اما تلاش همه جانبه مسئولین، کارکنان و اساتید در تداوم و ارتقای کیفیت آموزش در حوزه پزشکی در دوران کرونا انکارناپذیر است. در این میان می­توان به مطالعه مصلی­نژاد و همکاران اشاره داشت که نتایج   مطالعه ­شان الزام به استفاده از روش­های مکمل و جایگزین، ارزیابی آنلاین فراگیران را نشان داد. همچنین بررسی آموزش از راه دور و الکترونیک در بین دانشجویان نشان داد که رضایت از دسترسی آسان به محتوای آموزشی، افزایش اعتمادبه­نفس، عدم رضایت از نبود زیر ساخت مناسب و درخواست ارتقای کیفیت محتوای آموزشی را به­دنبال داشته است (4).  غفوری­ فرد نیز الزام به توسعه زیر ساخت الکترونیک و سامانه نوید به­عنوان سامانه متمرکز آموزشی، تولید نرم­افزارهای تعامل محور و استفاده از تله­مدیسین در آموزش پزشکی را در مطالعه خود توصیه نمود (5). حجت و همکاران نیز که نقش دانشجویان علوم­ پزشکی در زمان شیوع ویروس کرونا را مورد بررسی قرار داده­اند، مواردی چون انجام آموزش جامعه محور با محول­نمودن مسئولیت ارائه خدمات از راه دور به بیماران با علائم خفیف غیربستری و سایر بیماران مزمن، زنان باردار و افراد ترخیصی که نیاز به پیگیری داشتند و آمادگی جهت ایفای نقش در آینده شغلی و جامعه؛ درونی­سازی مفاهیم اخلاقی مانند نوع دوستی، شجاعت، مسؤولیت­پذیری، تعهد حرفه­ای، تعهد اخلاقی و بلوغ هویت حرفه­ای را مورد تاکید قرار داد (6).
در مطالعات تقی ­زاده و همکاران، یزدانی ­نژاد و همکاران و صادقی محلی و همکاران در مطالعات خود مواردی هم­چون الزام به ایجاد بستر نرم ­افزاری و سخت ­افزاری مناسب در آموزش الکترونیک و ارتقای سامانه نوید به­عنوان سامانه متمرکز آموزشی، نیاز به تغییر رویکرد به آموزش الکترونیک، الزام به بهبود زیرساخت الکترونیکی و افزایش سرعت اینترنت، فقدان فرهنگ آموزش الکترونیک و الزام به اصلاح نگرش و فرهنگ آموزشی، توانمندسازی اساتید و دانشجویان در استفاده از تکنولوژی و آموزش الکترونیک، الزام به تقویت ساختارهای متناسب با آموزش مجازی و الکترونیک آموزشی و اصلاح فرایند آموزش و ارزشیابی، توجه به ­نحوه تعامل استاد و دانشجو و مسائل مرتبط با اخلاق و امنیت اطلاعات شخصی در  آموزش­ های مجازی و الکترونیک موردتاکید قرار گرفت (9-7) اعضای جامعه آموزشی با افزایش دانش خود در حیطه آموزش پزشکی به­صورت مجازی و استفاده از ابزارهای کمک آموزشی نسبت به توانمندسازی خود اقدام نمودند. همان­طور که ثناگو و همکاران نتیجه گرفتند استفاده از شبیه ­ساز در آموزش  تیم­ های مراقبتی موجب افزایش ایمنی در مداخلات شده و کیفیت را بالا می­برد، نتایج مطالعه حیدری و همکاران نیز نشان داد که سیستم­ های شبیه ­ساز پلتفرم مناسب برای تمرین و کسب تجربه را فراهم می­ آورند (12، 11). مبتنی ­بر شواهد مطالعه حاضر، حرکت به سمت آموزش مجازی در حوزه سلامت اجتناب­ناپذیر شناخته شده و انتظار می­ رود حتی با بازگشایی دانشگاه­ها و برگزاری کلاس­های حضوری، کماکان امکان شرکت در کلاس به­صورت آنلاین (مجازی) جهت فراگیرانی که به هر دلیل امکان حضور در کلاس را ندارند فراهم شده و جنبه قانونی پیدا نماید. بدیهی است این موضوع ضرورت بازنگری در محتوای برنامه آموزشی مبتنی ­بر نحوه انتقال آن را مطرح می­نماید.
یافته ­های مطالعه حاضر بیانگر این موضوع است که با اقداماتی نظیر تصحیح نگرش یادگیرندگان و مدرسان نسبت به کاربرد آموزش مجازی در حوزه آموزش پزشکی، طراحی مناسب و زیربنایی فناوری­ها، بسترسازی مناسب فرهنگی، اجرای کارگاه­های آموزشی در زمینه نحوه تدوین محتوا، ایجاد زیرساخت­های لازم نرم­افزاری و سخت­ افزاری، ایجاد انگیزه در استادان و فراگیران در زمینه استفاده از سیستم آموزش مجازی می­توان ضمن غلبه بر چالش­های موجود در آموزش به ارتقای کیفیت فرآیند آن کمک نمود. علی­ هذا آنچه در آموزش پزشکی اتفاق افتاد موجب سرعت گرفتن حرکت در مسیر بین ­الملل­سازی آموزش پزشکی بوده و می­ توان مدعی شد نظام آموزش عالی حوزه سلامت، درحال حاضر در مرحله «صلاحیت بین­ الملل ­سازی» قرار داشته و نه تنها موجب افزایش سطح آگاهی و آموزش جامعه مخاطب گردیده، بلکه توانست   قدم­ های بلندی در ارتقای کیفیت آموزش برداشته و به شکل چشمگیری به سه دغدغه آموزش عالی مبنی­بر ایجاد دسترسی، ارتقای کیفیت آموزش و افزایش عدالت و برابری آموزشی فائق آمده و ضمن تربیت نیروی انسانی قابل عرضه در بازار جهانی، قدم­ های قابل توجهی در کسب مشروعیت جهانی بردارد. با توجه به شرایط جاری آموزش، می­بایست بسته­ های تحول و نوآوری در آموزش پزشکی و بالاخص بسته  بین ­الملل­ سازی مورد بازبینی قرار گرفته و نسبت به بروز رسانی شاخص­ های ارزیابی آن اقدام شود.
فهرست منابع
1. Harden RM. International medical education and future directions: a global perspective. Academic Medicine 2006; 81 (12): S22- S9. [DOI:10.1097/01.ACM.0000243411.19573.58]
2. Wu A, Leask B, Choi E, Unangst L, de Wit H. Internationalization of Medical Education- A scoping review of the current status in the United States. Medical Science Educator 2020: 1- 13. [DOI:10.1007/s40670-020-01034-8]
3. Alsoufi A, Alsuyihili A, Msherghi A, Elhadi A, Atiyah H, Ashini A, Ashwieb A, Ghula M, Ben Hasan H, Abudabuos S, Alameen H. Impact of the COVID-19 pandemic on medical education: Medical students' knowledge, attitudes, and practices regarding electronic learning. PloS one 2020;15(11):e0242905. [DOI:10.1371/journal.pone.0242905]
4. Mosalanezhad L, Atashpoor S, Kalani N. [What do medical students want to learn in the Corona Crisis Curriculum? Expressing Students' Expectations and Strategies.] J Educ Ethics Nurs 2021; 10 (1 and 2) :4-11. [Persian]
5. Ghafourifard M, [The promotion of Virtual Education in Iran: The Potential which Turned into reality by Coronavirus], Iranian Journal of Medical Education 2020; 20(1): 33-34. magiran.com/p2197834. [Persian]
6. Hojat M, Badiyepeymaie Jahromi Z. The Role of Medical Students in Outbreaks of Coronavirus: Opportunity or Threat. Iranian Journal of Medical Education 2020; 20 :500-501.[Persian]
7. Taghizadeh S, Haji J, Mohammadimehr M. [A Comparative Study of the Challenges and Opportunities of Higher Education in the Corona Pandemic in Iran and around the World.] NPWJM 2020; 8 (27) :47-57. [Persian] [DOI:10.29252/npwjm.8.27.47]
8. Yazdaninejad H, Eslami K, Arjmand R, Shakerian N, Tork Shirazi N, Abuali R, et al. Evaluation of e-learning in the Covid 19 epidemic crisis and the prospect of its complementary use in the post-crisis period from the perspective of medical students. Educational Development of Judishapur 2020; 11 (3): 554- 71.
9. Fallahi-Khoshkenab M. [Comparison of Virtual Education Challenges in Nursing Before and After COVID-19; A Systematic Review.] Iranian Journal of Systematic Review in Medical Sciences 2020;1(3):81-103.[Persian]
10. Ramezani G, Aalaa M, Norouzi A. Coronavirus pandemic and the need to review and change the content of medical science curricula. Iranian Journal of Medical Education 2020; 20 :114-115. [Persian]
11. SanagooA, Mojarad A, Jooybari L. [Clinical simulators: A suitable solution for clinical training of nurses during the corona epidemic], Iranian Journal of Medical Education. 2020; 20(1): 145-146.[Persian]
12. Heidari R, Motaharifar M, Taghirad H, Mohammadi S, Lashay A. [A Review on Applications of Haptic Systems, Virtual Reality, and Artificial Intelligence in Medical Training in COVID-19 Pandemic]. JoC. 2021; 14 (5) :121-125. [Persian]
13. Iranmanesh F, Ostadebrahimi H, Mirzazadeh A, Azin M. Performance Report of Distance Learning at Rafsanjan University of Medical Sciences During the COVID-19 Pandemic. JRUMS 2020; 19 (4) :423-428.[Persian] [DOI:10.29252/jrums.19.4.423]
14. Sepahi V, Salari F, Khoshay A, Rezaei M. Evaluation of Professors Toward E-learning During COVID-19 and Its Associated Factors from the Perspective of the Students of Kermanshah University of Medical Sciences (2020). Educ Res Med Sci 2021: (1) 10; 1: e111994. [DOI:10.5812/erms.111994]
15. Tabatabai S. COVID-19 impact and virtual medical education, Journal of Advances in Medical Education & Professionalism 2020; 8 (3): 140- 3.
16. Rezaei H, Haghdoost A, Javar HA, Dehnavieh R, Aramesh S, Dehgani N, et al. The effect of coronavirus (COVID-19) pandemic on medical sciences education in Iran. Journal of Education and Health Promotion 2021;10(1):136.
17. Salari F, Sepahi V. Challenges of Virtual Medical Sciences Education during the COVID-19 Pandemic: A Systematic Review. Educational Research in Medical Sciences 2021; 10 (1). [DOI:10.5812/erms.117948]
18. Ahmady S, Shahbazi S, Heidari M. Transition to Virtual Learning During the Coronavirus Disease- 2019 Crisis in Iran: Opportunity Or Challenge? Disaster medicine and public health preparedness 2020;14(3): e11- 2. [DOI:10.1017/dmp.2020.142]
19. Abdollahi A, Labbaf A, Mafinejad MK, Sotoudeh-Anvari M, Azmoudeh-Ardalan F. Online Assessment for Pathology Residents during the COVID-19 Pandemic: Report of an Experience. Iranian Journal of Pathology 2021; 16 (1):75. [DOI:10.30699/ijp.2020.129558.2425]
20. Mohammadimehr M. eLearning as an educational response to COVID-19 epidemic in Iran: The role of the learners support system. Future of Medical Education Journal 2020; 10 (3): 64- 5.
21. Zeinali M, Almasi-Doghaee M, Haghi-Ashtiani B. Facing COVID-19, jumping from in-person training to virtual learning: A review on educational and clinical activities in a neurology department. Basic and Clinical Neuroscience 2020; 11 (2): 151. [DOI:10.32598/bcn.11.covid19.910.2]
22. Tabatabai S. Simulations and virtual learning supporting clinical education during the COVID 19 pandemic. Advances in Medical Education and Practice 2020; 11: 513. [DOI:10.2147/AMEP.S257750]
23. Knight J. Concepts, rationales, and interpretive frameworks in the internationalization of higher education. The SAGE handbook of international higher education 2012: 27- 42. [DOI:10.4135/9781452218397.n2]
24. Spencer-Oatey H, Dauber D. Internationalisation and the development of 'global graduates': hearing the students'voices.[Cited 2020 Feb 05].Available from https://warwick.ac.uk/ fac/soc/al/globalpad-rip/openhouse/interculturalskills/internationalisation_gg_student_voices.pdf
ارسال پیام به نویسنده مسئول



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ahmady S, Akbari Javar H, Namaky A, Pourvakhshoori S, Jazayeri S. Higher Educational Concurrence in the Field of Health and Internationalization of Medical Education During the COVID-19 Pandemic: A Systematic Review. RME 2021; 13 (4) :55-63
URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-1125-fa.html

احمدی سلیمان، اکبری جور حمید، نمکی علی، پوروخشوری سیده نگار، جزایری صدف. همگامی آموزش عالی حوزه سلامت و بین الملل سازی آموزش پزشکی در زمان پاندمی کووید-19. پژوهش در آموزش علوم پزشکی. 1400; 13 (4) :55-63

URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-1125-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 13، شماره 4 - ( 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش در آموزش علوم پزشکی Research in Medical Education