[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
ثبت شده در

AWT IMAGE

AWT IMAGE

..
سامانه جامع رسانه های کشور

..
:: دوره 12، شماره 3 - ( 1399 ) ::
جلد 12 شماره 3 صفحات 11-4 برگشت به فهرست نسخه ها
ارزیابی دوره آموزشی ضمن خدمت (احیاء نوزاد) پرستاران و ماماها با استفاده از مدل کرک پاتریک
راضیه قرباندوست* ، حسن رضا زین آبادی ، مرضیه شعبانی شفیع آبادی ، زهرا محمدی
گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی ، تهران، ایران ، razie.ghorbandoost@yahoo.com
واژه‌های کلیدی: ارزیابی، کرک پاتریک، آموزش، پرستار، ماما
متن کامل [PDF 621 kb]   (966 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (2916 مشاهده)
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سنجش و ارزشيابي
متن کامل:   (1600 مشاهده)
مقدمه
نیروی انسانی مهم­ترین عامل رسیدن به اهداف سازمانی است. اکنون بیشتر کشورهای درحال توسعه، باتوجه به همه چالش ­ها، به سرمایه ­گذاری در بخش نیروی انسانی پی ­برده ­اند و به­ طور کامل آگاه شده­ اند که دلیل عقب ماندگی کشورها تنها کمبود سرمایه فیزیکی نیست، بلکه کمبود نیروی انسانی کارآزمـوده و متخـصص است (1). از آنـجا که نیـروی انسـانیکارآمد، باارزش­ترین منبع هر سازمانی به حساب می­آید، قسمت اعظم سرمایه­گذاری­ها معطوف به نیروی انسانی شده است. مهم­ترین ابزاری که برای این منظور استفاده می­شود، آموزش است که با هدف ارتقای کیفی سطح مهارت، دانش و نگرش، موجب توانمندی افراد در ایفای وظایف خود و کامیابی سازمان خواهد شد (2). در دوران معاصر، آموزش و بهسازی منابع انسانی یکی از مهم­ترین دل مشغولی مدیران و سیاست گذاران سازمان­های اثربخش را تشکیل می­ دهد (3). آموزش کارکنان به عنوان کلید طلایی توسعه هر سازمان، یکی از عوامل اصلی و ارکان مهمی است که سازمان را به پویایی و نهایت کارآیی و اثربخشی می­رساند (4). آموزش ابزار بسیار نیرومندی است و می­ تواند کارکنان را برای انجام درست و اثربخش شغل خود با وظیفه­ شناسی لازم آماده کند. به بیان دیگر، آموزش کمک می­ کند تا کارکنان آموخته ­های خود را به درستی، به نحوی اثربخش و در سطح استاندارد مورد انتظار و همراه با وظیفه ­شناسی و به ­کارگیری حداکثر تلاش در زمان مناسب به کار ببندد (5). آموزش موثر و مفید به افراد کمک می­ کند تا آن­ها بتواند به رشد و توانایی کافی در شغل خود دست یابند و با کارایی بیشتر کار کنند. بدیهی است که افراد هرچقدر از دانش و آموزش بهتر درمورد کار خود برخوردار باشند، فرایند یادگیری آن­ها بهتر است و به ارائه اندیشه­ ها و نظریات مفیدتری برای بهبود کار می­ پردازند (2). همچنین آموزش به عنوان یک عامل قدرتمند برای تسهیل گسترش سازمان، توسعه توانایی­ ها و بهبود سودآوری به­ شمار می­ رود (5)، بنابراین برای آموزش باید برنامه­ریزی شود و یک آموزش اثربخش به کارکنان کمک می­کند تا کلیه آموخته­های خود را که در دوره­های آموزشی فرا گرفته­اند به محل کار خود انتقال دهند (6). صرفاً آموزش و اجرای دوره­ های آموزشی نمی­ تواند به سازمان در راه رسیدن به اهدف خویش کمک کند. آموزش­ ها باید باتوجه به اصول و روش ­های علمی بنا گذاشته شوند تا نتیجه بدست آمده نیازهای موجود را برطرف سازد در غیر اینصورت آموزش ­ها بی­ فایده و حتی در مواردی باعث هدر دادن سرمایه­ های سازمان نیز می ­شود (7). امروزه مدیران سازمان­ها، آموزش و توسعه منابع انسانی را از حیاتی­ترین وظایف خود در راه بهسازی سازمان می­دانند. در یک سازمان اگر آموزش باعث تحول و بهبود کیفیت کاری نگردد، رشد سازمانی اتفاق نخواهد افتاد. ارائه آموزش موثر زمانی امکان­پذیر خواهد بودکه ابتدا مدیران ارشد و کارکنان اعتقاد و اطمینان حاصل کنند که کارکنان آگاه­تر و توانمندتر می­توانند مسئولیت­های خود را بهتر انجام دهند و در ارتقای کیفیت کاری موثرتر خواهند بود (8). غالب سازمان­ها و موسسات آموزشی پیشرو، به منظور بهسازی منابع انسانی خویش، بیش از پیش توجه خود را به (برگزاری دوره­های آموزشی) معطوف داشته ­اند؛ درحالی که اهمیت و ضرورت طراحی و اجرای آموزش­ های حین کار در سازمان­ ها بصورت یک امر طبیعی درآمده است و همگان برآن اتفاق نظر دارند، آنچه در طراحی و اجرای آموزش اهمیت فوق­العاده پیدا می ­کند، ارزیابی اثربخشی این نوع آموزش­هاست (9). کیفیت دوره­های آموزشی و پژوهشی از دغدغه ­هایی است که همیشه نظام دانشگاهی برای دستیابی به آن تلاش می­کنند. ارتقای مستمر کیفیت آموزش مستلزم استفاده از ارزیابی آموزشی است (10). ارزیابی دوره ­های آموزشی باعث می­شود که نظام جامع آموزشی سازمان، ضمن بازنگری مناسیی در هر مقطع زمانی و برطرف نمودن نقیصه ­های موجود در آن، همواره به روز و مناسب با نیازهای آموزشی سازمان باقی بماند (11).
ﺑﻪ­ﻃﻮرﻛﻠﻲ ارزﺷﻴﺎﺑﻲ آﻣﻮزﺷﻲ، روﻳﻜﺮدی ﻣﻨﻈﻢ­­ ﺑﺮای ﺟﻤﻊآوری دادهﻫﺎ ﻣﻲ­ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮان ﺑﺮای رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت ﻣﻔﻴﺪ و ﺑﺎ ارزﺷﻲ درﻣﻮرد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻣﻮزش ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ (12). شجاع به نقل از ایسیرای (Eserye)  ارزشیابی را به ­عنوان یک گام پایانی در فرایند آموزش، با هدف بهبود آموزش و یا قضاوت کردن درباره ارزش و اثربخشی برنامه­های آموزشی تعریف  می­کند. برای ارزشیابی اثربخشی آموزشی مدل­ های مختلفی وجود دارد، که ازجمله مدل­ های معروف و پر استفاده در ارزشیابی اثربخشی آموزش، می­توان به مدل­های: کرک پاتریک، مدل فیلیپس، مدل سالیوان، مدل مدرسه­ ی کسب و کار لندن، مدل مبتنی بر قابلیت­ ها، الگوی آموزش بر مبنای ارزیابی عملکرد اشاره کرد. اما رایج­ترین و عمومی­ترین مدل مورد استفاده در طبقه­بندی ارزشیابی آموزش مدل چهار سطحی کرک پاتریک است (13). یکی از ﻣﻬﻢ­ﺗﺮیﻦ اﻟﮕﻮﻫﺎی ارزﺷﯿﺎﺑﯽ اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺗﻌﺎﻣﻠﯽ ﻓﺮایﻨﺪ ﻣﺤﻮر و ﺑﺎزده ﻣﺤﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﻟﮕﻮی ارزﺷﯿﺎﺑﯽ کرک ﭘﺎﺗﺮیک الگوی ارزﺷﯿﺎﺑﯽ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ­ﻃﻮر ﻫﻢ­ﺳﻨﮓ ﺑﺮ ﻓﺮایند و ﻓﺮآورده ﺗﺄﮐﯿﺪ دارد (14). این الگو به عنوان الگویی جامع، ساده و عملی برای بسیاری از موقعیت­های آموزشی توصیف شده است و به­وسیله بسیاری از متخصصان، به ­عنوان معیاری در این حوزه شناخته می­ شود (8). این مدل متمرکز بر نتیجه است که نتایج برنامه­ های آموزشی را ارزیابی می­ کند، و مانند بسیاری از مدل­ های ارزیابی برنامه سنتی، بر اثبات چیزی (یعنی دستیابی به نتیجه) در مورد یک برنامه تمرکز دارد و معمولاً در انتهای برنامه انجام می­ شود (15). شامل چهار سطح ارزیابی شامل: واکنش، یادگیری، رفتار و نتایج می ­باشد و این مدل اصلی­ ترین طرح سازماندهی برای ارزیابی آموزش در سازمان­ هاست (16). سطح اول سطح واکنش است که در آن واکنش دانشجویان به معنای شیوه درک و ارزیابی ارتباط و کیفیت آموزش است. به گفته کرک پاتریک، هر برنامه حداقل باید در این سطح اول مورد ارزیابی قرار گیرد تا بهبود برنامه آموزشی را فراهم کند. در این سطح، ارزیابی رضایت از افرادی که به­دنبال آموزش هستند را ارزیابی می­ کند. در سطح دوم  یادگیری میزان تغییر نگرش شرکت کنندگان توصیف می­ شود و دانش و یا مهارت افزایش می ­یابد (17). در این سطح از روش­ های قبل و بعد از آزمون استفاده می­شود و نتیجه با یک معیار مقایسه می­گردد ، معیار کمک می ­کند تا نشان دهد که آیا دانش و مهارت مناسب به­ دست آمده است؟ پیش آزمون و پس آزمون ممکن است گاهی در کارگاه، کلاس شبیه ­سازی انجام شود. محیط یادگیری با استرس کم­تر و مثبت­ تری را فراهم می­ کند. در هر صورت، نتیجه به­ دست آمده باید با اهداف یادگیری مقایسه شود. یادگیری را می­ توان میزان تأثیر آموزش بر نگرش مربوط به کار کارکنان توصیف کرد. همچنین سطح پیشرفت مهارت کارمندان و دانش را به ­عنوان پیامدهای آموزش بیان می­ کند (18). در سطح سوم یعنی انتقال تغییرات رفتاری یادگیرندگان مورد ارزیابی قرار می­ گیرد و در آخرین سطح یعنی نتایج، به توانمندی، بهبود عملکرد یادگیرندگان و اثرات آن بر محیط کار توجه می­ گردد ( 19).
ارزشیابی دوره­ های آموزشی با استفاده از این روش، در مطالعات بسیاری مورد توجه و بررسی قرار گرفته است از جمله این مطالعات، می­ توان به تحقیق انجام شده توسط عمر و همکاران اشاره کرد. آن­ها در مطالعه خود، از چارچوب کرک پاتریک برای  ارزیابی آموزش مدیران میانی بهداشت در استان­ های مختلف کشور استفاده نمودند (20). در پژوهش انجام شده توسط اسکندریان و همکاران نیز میزان اثربخشی دوره ­های آموزش ضمن خدمت براساس مدل کرک پاتریک مورد بررسی قرار گرفت (2). حیدری و همکاران  نیز در مطالعه خود میزان اثربخشی تأثیر کارگاه آموزشی روش­ های جدید تدریس و یادگیری در کارکنان مراقبت ­های بهداشتی با استفاده از مدل کرک پاتریک ارزیابی نمودند (21). در مطالعه انجام شده توسط روما و همکاران آموزش و اثربخشی توسعه مورد ارزیابی قرار گرفت (22). نظامیان پورجهرمی نیز در مطالعه خود میزان اثربخشی دوره آموزش کار با دستگاه الکتروشوک به پرستاران براساس مدل کرک پاتریک را بر روی 160 پرستار مورد ارزیابی قرار داد (3).
با عنایت به این­که بخش اعظمی از کارکنان حرفه­ای در بیمارستان­ها را ماما و پرستاران تشکیل می­دهند و از آنجایی که بسیاری از صاحب­نظران بر این اعتقادند تحصیلات رسمی و دانشگاهی و آموزش­های فشرده و محدود و پیش از خدمت پرستاران را برای انجام وظایف اثربخش آماده نمی­ سازند، و اهمیت کاهش مرگ و میر دوره نوزادی به عنوان شاخص بین ­المللی توسعه، قابل توجه است. همچنین لازم بذکر است که بیشتر نوزادان این مرحله را به سهولت و بدون نیاز به ﻛﻤﻚ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ، و  درﺻﺪ کمی از آن­ها ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺣﻴﺎء ﭘﻴﺪا ﻣﻲ­ﻛﻨﻨﺪ. از این رو ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در زاﻳﻤﺎن و ﻧﮕﻬﺪاری از ﻧﻮزاد دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ، آﻣﻮزش اﺣﻴﺎء ﻧﻮزاد داده ﺷود (23). عدم احیاء یا احیاء نادرست سبب مرگ نوزاد یا عوارض غیرقابل برگشت برای تمام عمر خواهد شد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﺮاﮔﻴﺮی ﺻﺤﻴﺢ اﺣﻴﺎء و ﺗﺴﻠﻂ و ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻣﺴﺘﻤﺮ از اهمیت زیادی برخوردار است. گروه­ هایی که دست­اﻧﺪرﻛﺎر اﺣﻴﺎء ﻧﻮزاد ﻣﻲ­ﺑﺎﺷﻨﺪ می­ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭘﺰﺷﻚ، ﭘﺮﺳﺘﺎر، ﻣﺎﻣﺎ، ﺗﻜﻨﺴﻴﻦ­ﻫﺎی بیهوﺷﻲ و ﺳﺎﻳﺮ اﻓﺮاد دوره دﻳﺪه ﺑﺎﺷﻨـﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم­ وﺟﻮد اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮای آﻣﻮزش اﺣﻴﺎء ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ ﮔـﺮوه­ﻫﺎ ﻣﻬارت ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮای ایفای وظیفه احیاء نداشته ﺑﺎﺷﻨﺪ (24).
همچنان این نکته بسیار با اهمیت است که صرفاً آموزش و اجرای دوره­های آموزشی نمی­ تواند افراد کاردان و متخصص تربیت کند و انجام ارزشیابی برنامه آموزشی بخصوص درمورد برنامه­ هایی نظیر آموزش ­های ضمن خدمت می­تواند سازمان را در رسیدن به اهداف خود کمک نماید. بنابراین هدف این مطالعه ارزیابی دوره آموزش ضمن خدمت احیاء نوزاد ماما و پرستاران براساس دو سطح (واکنش، یادگیری) مدل کرک پاتریک است.
روش­ ها
پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نظر ماهیت و چگونگی گردآوری اطلاعات توصیفی– تحلیلی است. جامعه آماری آن شامل کلیه شرکت ­کنندگان دوره آموزشی احیاء نوزاد "ماما و پرستاران" (50 نفر) مرکز آموزشی درمانی کوثر قزوین که به روش سرشماری انتخاب شدند. معیار ورود به مطالعه شامل کلیه افرادی که برای اولین بار در دوره آموزشی احیاء نوزاد شرکت نمودند و معیارهای خروج از مطالعه عدم تمایل به همکاری و تکمیل نکردن پرسشنامه بود. برای   جمع­ آوری داده ­ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پرسشنامه در سطح واکنش شامل دو قسمت اطلاعات دموگرافیک و رضایتمندی شرکت­کنندگان در سه بخش محتوی با گویه ­های (3-1)، مدرس (10-4) و سازماندهی (13-11)، و برای بررسی سطح یادگیری از پرسشنامه محقق ساخته با هدف تعیین فراگیری میزان مهارت و به دو صورت پیش­ آزمون و پس ­آزمون استفاده شده است. روایی ابزار از طریق روایی محتوی و صوری (با نظر 5 تن از مدرسان دوره) مورد تایید واقع شد و جهت تعیین پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد (93%=α).
بعد از تایید مسئولین (دانشگاه و بیمارستان کوثر) و اخذ مجوز، پژوهشگران به محل برگزاری دوره آموزشی پرستاران و ماماها مراجعه نموده، ضمن معرفی خود و طرح تحقیقاتی، هماهنگی لازم را انجام دادند. بعد از توضیح هدف انجام پژوهش و کسب رضایت آگاهانه از شرکت ­کنندگان دوره آموزشی، پرسشنامه به ­طور مستقیم و حضوری به آن­ها داده شد. جهت حفظ حریم و امنیت اطلاعات شخصی شرکت­ کنندگان، اطمینان داده شد که اطلاعات محرمانه باقی می­ماند، پرسشنامه­ ها بی­ نام بین نمونه­ ها توزیع شد. تکمیل کردن پرسشنامه­ ها با رضایت شخصی نمونه­ های پژوهش انجام شد.
داده ­ها با استفاده از آماری توصیفی (میانگین، فراوانی، انحراف معیار) و از آزمون ANOVA، آزمون t تک گروهی برای بررسی میزان رضایت شرکت­ کنندگان و t مستقل برای بررسی میزان یادگیری آنان و از طریق نرم­ افزار آماری SPSS.Ver.19 تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی­ داری برابر و کمتر از 05/0 تعیین شد.
 یافته­ ها
در پژوهش حاضر 50 نفر پرستار و ماما در این مطالعه شرکت نمودند، 89 درصد افراد 25 تا 40 ساله بودند. 68 درصد از جمعیت مورد مطالعه سابقه کاری کم­تر از 5 سال و 98 درصد دارای سطح تحصیلات کارشناسی داشتند. نتایج نشان داد که بین رضایتمندی شرکت­کنندگان از برگزاری دوره آموزشی احیاء نوزاد با مقطع تحصیلی (39/0=p)، و سابقه کاری آنان (88/0=p) تفاوت معنی­ داری وجود ندارد.
نتایج بیانگر آن بود که بیشترین رضایتمندی شرکت­کنندگان به ترتیب در سطح محتوی با میانگین «تنوع، تازگی و یا جدید بودن مطالب" (56/0±64/1)، در سطح مدرس «نحوه تعامل با فراگیران و مشارکت­ جویی از آنان» (73/0±54/1)، در سطح سازماندهی «امکانات کلاس درس (نور، صدا، سرمایش و گرمایش)» (73/0±60/1) است (جدول 1).

همچنین براساس  میانگین نمرات کسب شده درسطح  واکنش  (48/0±52/1) و  آزمون t تک نمونه ای (31/22=t ,0000/0=p )، که مقدار آن بزرگ­تر از مقدار t بحرانی (96/1) است. می توان نتیجه گرفت اکثرشرکت­کنندگان از برگزاری  دوره ­های آموزشی احیاء نوزاد رضایت داشتند.
باتوجه به نتایج جدول شماره دو ، در سطح یادگیری میانگین نمرات پیش آزمون شرکت­ کنندگان ( 87/3±76/14) و نمرات پس آزمون آنان (63/1±93/17 ) محاسبه گردید، و همچنین نتایج آزمون t دو گروه مستقل(32/5t= ، 000/0p=) نشان داد که میزان یادگیری شرکت­ کنندگان بعد از شرکت در دوره آموزشی افزایش معنی­ داری داشته است.
بحث و نتیجه­ گیری
هدف پژوهش حاضر ارزیابی دوره آموزشی ضمن خدمت (احیاء نوزاد) پرستاران و ماماها با استفاده از مدل کرک پاتریک بود، در این مطالعه میزان رضایتمندی شرکت­ کنندگان دوره آموزشی احیاء نوزاد به تفکیک (سابقه کار، مقطع تحصیلی، سن) و میزان یادگیری مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، شرکت کنندگان دوره آموزشی احیاء نوزاد را در هر دو سطح (واکنش، یادگیری) مطلوب ارزیابی نموده ­اند.
طبق یافته­ های پژوهش حاضر، بیشترین رضایتمندی به ترتیب در سطح محتوی «تنوع، تازگی و یا جدید بودن مطالب، در سطح مدرس «نحوه تعامل با فراگیران و مشارکت­ جویی از آنان» ، در سطح سازماندهی «امکانات کلاس درس (نور، صدا، سرمایش و گرمایش)» بود. نتایج مطالعه حاضر با نتایج پژوهش اسکندریان و همکاران تحت عنوان اثربخشی دوره آموزشی مددکاری اجتماعی و توان­بخشی در سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران، 80 درصد فراگیران از کیفیت دوره  آموزشی رضایت داشتند (2). در مطالعه نظامیان پورجهرمی و همکاران نیز پرستاران برگزاری دوره آموزشی ضمن خدمت (کار با دستگاه الکتروشوک) را مطلوب ارزیابی نمودند (3). عباسیان و همکاران  نیز  در پژوهش خود به ارزیابی کیفیت آموزش­های مهندسی در ایران خودرو  پرداختند و دوره آموزشی اجرا شده را مطلوب ارزیابی نمودند (7). عمر و همکاران نیز از چارچوب کرک پاتریک برای ارزیابی آموزش مدیران میانی بهداشت در استان های مختلف کشور  استفاده نمودند. نتایج آنان حاکی از آن بود که شرکت ­کنندگان  محتوی دوره را مناسب ارزیابی کردند، اما اذعان داشتند که مدرسان تاکید زیادی بر نظریه هم­راه با اطلاعات عملی دارند و از نظر یادگیری نیز شرکت­کنندگان اطلاعات و مهارت­های خاص و مفیدتری بعد از برگزاری دوره کسب نمودند (20). همچنین نتایج مطالعه جمال­الدینی نشان داد که خود به ارزیابی اثربخشی دوره­های آموزش مدیریت بحران پایه در جمعیت هلال احمر بیانگر آن بود که کیفیت برگزاری دوره­ های آموزشی برگزار شده در سطح واکنش مطلوب است (25). مطالعات رضازاده، حجتی، توکلی حاکی رضایت شرکت ­کنندگان از برگزاری دوره­های آموزشی بود (28-27-26). نتایج این مطالعات با یافته­های مطالعه حاضر همخوانی دارد. نتایج ارزیابی سطج دوم مدل کرک پاتریک در پژوهش حاضر نشان داد که بین میانگین نمرات شرکت­ کنندگان دوره آموزشی احیاء نوزاد  در مرحله پس آزمون (بعد از برگزاری دوره آموزشی احیاء نوزاد) نسبت به میانگین نمرات آنان در مرحله پیش آزمون تفاوت معنی­داری وجود دارد و این بدان معنا است میزان آگاهی، دانش و مهارت شرکت­ کنندگان پس از برگزاری دوره آموزشی احیاء نوزاد افزایش یافته است. مطالعه عباسیان و همکاران نشان داد که تغییرات ایجاد شده در سطح دانش فراگیران مطلوب بوده است و این تغییرات از نظر آماری  معنی ­دار است (7). سلیمانی و همکاران نیز در مطالعه خود بیان نمودند که برگزاری دوره آموزشی ضمن خدمت کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان موجب  افزایش سطح معلومات، مهارت و تغییر مثبت در نگرش شرکت­کنندگان شده است (8). محمدپور زند  و همکاران، در مطالعه خود بیان نمود  تفاوت معنی­داری بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون در سطح یادگیری برای دوره تخصصی ویژه کارشناسان مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران وجود دارد(11). توکلی و همکاران به مطلوب بودن سطح یادگیری کارکنان دانشگاه در مرحله بعد از آموزش اشاره نمودند (28). حیدری در مورد  استفاده از الگوی کرک پاتریک برای اندازه­گیری تأثیر کارگاه آموزشی روش­ های جدید تدریس و یادگیری برای کارکنان مراقبت­های بهداشتی اظهار داشت تفاوت معنی­ داری بین نمره یادگیری شرکت­ کنندگان قبل و بعد از مداخله وجود دارد و نشان دهنده افزایش یادگیری و دانش شرکت کنندگان بعد از برگزاری دوره آموزشی بود  (21). نتایج این مطالعات با یافته­ های مطالعه حاضر همخوانی دارد.
طبق نتایج فرجاد در مطالعه اثربخشی ارزیابی دوره­های آموزشی در دانشگاه توسط الگوی کرک پاتریک (مطالعه موردی: دانشگاه اسلام­شهر) ، دوره های آموزشی باید برای هر شغل با توجه به نیازهای فردی ، شغلی و سازمانی تهیه  طراحی و توسط سازمان باید برای هر شخص اجرا شود. همچنین آموزش باید به ­طور منظم و مناسب انجام شود تا منجر به اثربخشی بیشتر شود (17). نتایج این با یافته­های مطالعه حاضر همخوانی دارد.
از یافته­های پژوهش حاضر می­­توان نتیجه گرفت که دوره آموزش احیاء نوزاد پرستاران موجب افزایش مهارت­ های شغلی و افزایش معلومات آن­ها شده و این امر موجب افزایش کارایی و کاهش مرگ و میر نوزاد شده است. درنهایت مطالعه حاضر زمینه بهبود کیفیت دوره­های آموزشی را فراهم می­کند و همچنین منجر به آگاهی مسئولین از مطلوب بودن دوره ­های آموزشی شده و بازخورد مناسبی به آن­ها می ­دهد. همچنین منجر به تصحیح عملکرد و ارتقاء کارایی پرستارها و ماماها شده و سطح رضایتمندی آنان را بالا می­ برد.   
از محدودیت­ های مطالعه حاضر می­ توان به عدم همکاری تعدادی از شرکت ­کنندگان به علت نداشتن انگیزه و طولانی بودن فرایند اشاره نمود.
قدردانی
پژوهشگران با عنایت به انجام این مطالعه در مرکز آموزشی و درمانی کوثر دانشگاه علوم پزشکی قزوین، بر خود وظیفه   می­ دانند از رئیس، مدیر، مترون، پرستاران، سوپروایزرها و مسئولین بخش ­ها و تمامی عزیزانی که ما را در انجام این پژوهش یاری نمودند تشکر و قدردانی نمایند.
فهرست منابع
1. Mohebbi A, Cheraghi A A.[The Effectiveness of Training Specialized Courses in the Field of Intelligence in Scientific- Technical Institutes (Case Study: Shahid Chamran Scientific-Technical Training Center, Karaj)]. Journal Management System 2016; 18(2): 129-146. [Persian]
2. Eskandarian Gh, Goudarzi Z. [Assessment of amount of effectiveness in in-service courses by using Kirkpatrick model -Case study: Social work and rehabilitation course in Organization] Education in the Humanities 2017; 2) 2): 2-29. [Persian]
3. Nezamian Pourjahromi ZN, Ghafarian Shirazi H, Ghaedi H, Momeninejad M, Mohamadi Baghmolaee M, Abasi A et al .[The Effectiveness of Training Courses on "How to Work with DC Shock Device" for Nurses, Based on Kirkpatrick Model]. Iranian Journal of Medical Education 2012; 11 (8): 896-902. [Persian]
4. Enayati T, Rayatngad ZoghalChali sh .[The Studying influence of education method on employees learning of Mazandaran province customs]. JPE 2016; 3(6): 25-38. [Persian]
5. Rostami H, Nasr Isfahani AR, Neyestani MR. [Evaluation of Acquired Knowledge and Skills by Employees' and Capability of Trainers of In-service Training Courses in Agricultural Jihad Organization of Markazi Province]. Agricultural Extension and Education Research 2017; 10 (1): 31-40. [Persian]
6. Khalid M, Ashraf M, Rehman CA. Exploring the link between Kirkpatrick (KP) and context, input, process and product (CIPP) training evaluation models, and its effect on training evaluation in public organizations of Pakistan. African Journal of Business Management. 2012; 6 (1): 274-9. [DOI:10.5897/AJBM11.2087]
7. Abbasiann A, Salimi Gh, Azini R.[Evaluation of Engineering Training: Survey the Effectiveness of Resistant Welding Training Course Based on Kirkpatrick Model, Irankhodro Co. as a Case Study]. Iranian Journal of Engineering Education 2008; 10 (39): 37-62. [Persian]
8. Soleymani M, Shahrzadi L. [The Effectiveness of In-service Training Courses for Librarians in Isfahan University of Medical Sciences, Iran]. Health Information Management 2016: 12 (6): 741-7. [Persian]
9. Amiri M, Shah Mohammadi M. [Evaluation of the effectiveness of staff trnning system, Karaj muncipality with empowerment approach]. Urban Management 2011; 8 (26): 93-106. [Persian]
10. Bakhtiari L. Evaluateion of the Effectiveness of Security Intelligence Training Course in I.R.I Police University. criminal research journal 2014; 9 (1): 129-152. [Persian]
11. Tabatabaei mozdabadi S M. Assessing the Effectiveness of Specialized Courses for Financial and Urban Economic Experts of Tehran Municipality Based on Patrick Model. IUESA 2016; 4 (13) :19-33. [Persian]
12. Sadeghi yekta T, Ramezani T, Gharlipour Z, Dashti Z, Kabiri P, Heidari S. Survey the effectiveness of "Scientometrics" workshop for the faculty members and staff in Qom University of Medical Sciences basded on Kirkpatrick's model in 2016. Zanko J Med Sci. 2017; 18 (58) :68-79. [Persian]
13. Shoja K, Karami M, Ahanchian MR, Nadi M. [Evaluating the Effectiveness of Training Program: Case study, Ferdowsi University of Mashhad]. Journal of Training and Devel opment of Human Resources 2017; (4) 12: 105-126. [Persian]
14. Yousefzade M, Alimardani A. [Evaluation of the Effectiveness of Police Operations Training Course Based on Kirk Patrick Model]. Entezam-e- Ejtemaei 2017; 9 (1): 23-46. [Persian]
15. Gandomkar R. Comparing Kirkpatrick's original and new model with CIPP evaluation model. Journal of Advances in Medical Education & Professionalism 2018 ; 6(2):94-95.
16. Bates R. A critical analysis of evaluation practice: the Kirkpatrick model and the principle of beneficence. Evaluation and program planning 2004; 27 (3): 341-7. [DOI:10.1016/j.evalprogplan.2004.04.011]
17. Farjad S.The Evaluation Effectiveness of training courses in University by Kirkpatrick Model (case study: Islamshahr university). Procedia-Social and Behavioral Sciences 2012; 46: 2837-41. [DOI:10.1016/j.sbspro.2012.05.573]
18. Mohammed Saad A, Mat N. Evaluation of effectiveness of training and development: The Kirkpatrick model. Asian Journal of Business and Management Sciences 2013;2(11):14-24.
19. Zare M, Vizeshfar F. Evaluation of Health Education Volunteering Program based on "Kirkpatrick Model". JHPM 2019; 8(1) :30-34. [Persian]
20. Omar M, Gerein N, Tarin E, Butcher C, Pearson S, Heidari G. Training evaluation: a case study of training Iranian health managers. Human resources for Health 2009 7(1):20. [DOI:10.1186/1478-4491-7-20]
21. Heydari MR, Taghva F, Amini M, Delvari S. Using Kirkpatrick's model to measure the effect of a new teaching and learning methods workshop for health care staff. BMC Res Notes 2019; 12: 388. [DOI:10.1186/s13104-019-4421-y]
22. Rama Devi V, Shaik N. Evaluating training & development effectiveness-A measurement model. Asian Journal of Management Research 2012;2(1):722-735.
23. Samieerad F, Talebi F, Mohitabadim Z, Barikani A.[Comparison the Effect of two Educational Methods of Neonatal Resuscitation on The Knowledge and Practice of Clinical Staff Working in Kowsar Hospital in 2013]. Research in Medical Education 2013; 5 (2): 32-8.[Persian] [DOI:10.18869/acadpub.rme.5.2.32]
24. Bijari B, Niknafs P, Alavi SA, [The role of education methods, on knowledge and skills of neonatal resuscitation in nursing student].Iranian Journal of Pediatrics 2006; 16(4): 468-75. [Persian]
25. Jamaledini S H, Sharifi Sedeh M, Narenji Sani F, Reza Hadavandi M R H, Biranvandmanesh F, Salehi A.[Evaluating the effectiveness of basic courses of crisis management training in Red Crescent society based on Kirkpatrick's model]. Rescue & relief 2017; 8 (4):16-28. [Persian]
26. Rezazadeh Bahadoran H, Khosravi Babadi A, Toontab Haqiqi S.[Effect of In-Service Education Courses on Staff's Efficiency of Islamic Azad University South Tehran Branch based on Kirk Patrick Model]. Journal of Economics & Business Research 2011; 2 (1): 11-22. [Persian]
27. Hojjati H, Mehralizadeh Y, Farhadirad H, Alostany S, Aghamolaei M.[Assessing the effectiveness of training outcome based on Kirkpatrick model: case study].Nursing Management 2013;(3) 2: 35-42. [Persian]
28. Tavakoli S.[Evaluating the reaction of learners from short-term training courses for librarians of Astan Quds Razavi Public Libraries based on the first level of Kirk Patrick model]. Electronic Journal of Astan Quds Razavi Libraries, Museums and Documentation Center 2010;(2)6:1-16.[Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ghorbandoost R, Zeinabadi H, Shabani Shafiabadi M, Mohammadi Z. Evaluation of in-service training course of nurses and midwives (Neonatal resuscitation) using kirkpatrick 's model ". RME 2020; 12 (3) :4-11
URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-703-fa.html

قرباندوست راضیه، زین آبادی حسن رضا، شعبانی شفیع آبادی مرضیه، محمدی زهرا. ارزیابی دوره آموزشی ضمن خدمت (احیاء نوزاد) پرستاران و ماماها با استفاده از مدل کرک پاتریک. پژوهش در آموزش علوم پزشکی. 1399; 12 (3) :4-11

URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-703-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 12، شماره 3 - ( 1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش در آموزش علوم پزشکی Research in Medical Education