[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
ثبت شده در

AWT IMAGE

AWT IMAGE

..
سامانه جامع رسانه های کشور

..
:: دوره 6، شماره 2 - ( 1393 ) ::
جلد 6 شماره 2 صفحات 35-28 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی فرآیند ارزشیابی بالینی مبتنی بر Log Book برمیزان یادگیری شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی دانشجویان پرستاری
عاطفه قنبری، آرزو منفرد*
دانشکده پرستاری مامایی شهید بهشتی رشت، دانشگاه علوم پزشکی گیلان ، a.monfared88@gmail.com
واژه‌های کلیدی: Logbook، آموزش بالینی، ارزشیابی
متن کامل [PDF 356 kb]   (2790 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (7433 مشاهده)
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سنجش و ارزشيابي
متن کامل:   (3039 مشاهده)

مقدمه

امروزه با رشد سریع و روز افزون اطلاعات شکاف بین تئوری و عمل روز به روز عمیق تر می گردد. در نظام­ های متعدد آموزشی تلاش در راستای پوشاندن شکاف بین تئوری و عمل می­باشد. یکی از راهکارهای جدید رفع این مشکل نگاهی دیگر به آموزش عملی و یا به بیانی دیگر به آموزش بالینی در حرف پزشکی و رشته ­های وابسته از جمله رشته پرستاری می­ باشد (1). بیش از 50 درصد دوره­ های آموزشی در پرستاری شامل آموزشی بالینی می­ باشد (2).

مسؤولین برنامه­ ریزی آموزشی، به­ ویژه آموزش بالینی، باید به دنبال جمع ­آوری داده ­هایی از محیط بوده و در پاسخ  به نیازهای محیطی مـداخلاتی را در برنامــه های آمــوزشی وارد سازند. برای این کار استاد بالینی مسؤولیت بزرگی را بر دوش دارد و نقش مهمی را در موفقیت آمیز بودن آموزش بالینی عهددار است، زیرا در مقایسه با سایر روش­ های آموزشی، معمولاً تعیین این­که چه چیزی را باید درس داد و یا چه موضوعاتی را باید از قبل آماده کرد، مشکل است (3،4). برنامه ­های آموزشی مطلوب باید ماهیت پویا داشته باشند و بر مبنای اهداف مشخصی با نگرش ایجاد تغییر در رفتار و عملکرد تهیه گردند. برای تغییر رفتار فراگیر لازم است، شرایط ممارست دانشجو فراهم گردد. مدرس نیز وظیفه دارد که محیط مناسبی را برای تفکر و عمل دانشجو فراهم آورد تا با شرایط مناسب امکان مواجهه فراگیر با مشکلات ایجاد شود تا از این طریق، به رشد مهارت­ های فکری و عملی لازم برای تجزیه و تحلیل و حل مشکلات دست یابد (5، 6).

استفاده از ارزشیابی کارآمدترین روش به منظور بهبود کیفی آموزش است. ارزشیابی به عنوان گام اساسی در فرایندهای آموزشی مطرح می باشد. ارزشیابی فرآیندی است که به شناسایی، توصیف، برآورد، اثرگذاری و سودمندی همه جانبه آموزش می ­پردازد (7،8). در هر برنامه آموزشی، ارزشیابی یک رکن اساسی بوده که می­ تواند آموزش را از یک حالت ایستا به مسیری پویا هدایت نماید. ارزشیابی یکی ازجنبه­ های مهم در فرآیند فعالیت­ های آموزشی است و این امکان را فراهم می­ سازد تا براساس نتایج آن، نقاط قوت و ضعف فرآیند آموزش مشخص شود و با تقویت جنبه های مثبت و رفع نارسایی­ ها در ایجاد تحول و اصلاح آموزشی، گام ­های مناسبی برداشته شود (9).

ضعف برنامه­ ریزی و ارزشیابی، می ­توانند منجر به دسته­ ای از مشکلات گردد که در نهایت، ضعف مهارت­ های حرفه ای دانش آموختگان و کاهش کارآیی و اثربخشی نظام آموزش و کیفیت ارائه خدمات بهداشتی-درمانی در جامعه را در پی دارد. عوامل متعددی بر پیشرفت آموزش بالینی مؤثر است که از جمله شیوه ­های رهبری، علاقه­ مندی مربی، سابقه بالینی مربی، آگاهی مربی از مقررات بخش، ارزشیابی مربی توسط دانشجو، ارزشیابی دانشجو توسط مربی و بازخورد مناسب به او از این عوامل هستند (2،5).

روش ­های ارزیابی مهارت­های بالینی شامل موارد متعددی است. رایج­ترین آن­ها عبارتنداز: گزارش کتبی عملکرد توسط دانشجو، گزارش مجموعه کارها (Portfolio)، دفترچه ثبت مهارت ­های عملکردی(Log book)، روش ­های سنجش مشاهده ای، مقیاس درجه­ بندی و وقایع نگاری است (10).

تحقیقات نشان می ­دهد روند ارزشیابی دانشجویان در بخش بالینی اغلب توأم با نارضایتی است، در مطالعه ­ای این رقم 77 درصد و در مطالعه ­ای دیگر این میزان 51 درصد گزارش شده است (2 و11). در مطالعه ­ای دیگر از جمله عوامل دارای تأثیر منفی در آموزش پزشکی، بخصوص آموزش بالینی را، عدم وجود برنامه و نامشخص بودن اهداف آموزشی دانسته ­اند (12).

مطالعات نشان می­ دهد یکی از راه حل های اصلی حل مشکلات بالینی، ارزشیابی مداوم و بررسی میزان دستیابی به اهداف تدوین شده و نیز راهنمای عملی مناسب برای دانشجویان و ارزشیابی فرآیند آموزشی دانشجو با استفاده از Log Book (راهنمای یادگیری بالینی یا کتابچه گزارش روزانه) است.  Log Book به خط مشی آموزشی اطلاق می ­شود که توسط مربی برای یک دوره کارآموزی تدوین می­ گردد. در این روش اهداف آموزشی از پیش تعیین شده و دانشجویان در فرصت­ های آموزشی یکسانی مطابق با اهداف آموزشی قرار می­ گیرند (1،3،13).

در Log Book، مهارت­ ها و توانایی ­هایی که دانشجو باید کسب نماید در یک کتابچه نوشته و در اختیار دانشجو قرار می گیرد،‌ او پس از انجام هر یک از وظایف، با ذکر تاریخ و نحوه مشارکت خویش، اطلاعات را ثبت می­کند و مربی در قسمتی از دفترچه، انجام و نحوه مشارکت دانشجو را با امضا تأیید یا تعدیل می کند (5).

Log Book نشان دهنده اقدامات منظم و منطقی مربی برای اجرای آموزش است و بر اساس شرایط و امکانات محیط بالینی، طرح درس، جدول زمان بندی ارائه دوره­های بالینی،کمیته­ های آموزشی و پیشنهادات و انتقادات دانشجو تهیه می­ شود (14). Log Book چهارچوبی را طراحی می­کند که بر اساس آن، استاد و دانشجو در هنگام تدریس با اهدافی مشترک و مشخص به یک سو حرکت می کنند. در صورتی که Log Book به این نحو تدوین شده باشد، فعالیت­های آموزشی را نظم می­دهد، وظیفه استاد و دانشجو را مشخص می ­کند، توجه استاد را به انتخاب روش ­های مناسب جلب می­ نماید، ارزشیابی استاد توسط مؤسسه آموزشی را آسان­تر می ­کند و باعث می­ شود دانشجو و استاد با اعتماد بیشتری در بالین حاضر شوند و بالاخره، این­که ارزیابی پایان دوره دانشجو نیز آسان­تر صورت می­ گیرد (15). در این راستا، بیان شده که استفاده ازLog Book در افزایش بازخورد، تعامل بین استاد و دانشجو و بهبود روند ارزشیابی که از ارکان اساسی توسعه یادگیری می باشند، می تواند بسیار مؤثر باشد (16). متأسفانه، از جمله نقاط ضعف در آموزش پرستاری که به عنوان یکی از چالش­ های مهم آموزش پرستاری بر آن تأکید شده است، تمایل به استفاده از روش­ های سنتی، دشواری ارزیابی و کنترل دانشجو در آموزش بالینی می ­باشد (15).

تحقیقات نشان می ­دهد روند ارزشیابی دانشجویان در بخش بالینی اغلب توام با نارضایتی است. به طور معمول اکثر مربیان براساس مشاهدات خود و نکات ثبت شده، ارزشیابی دانشجو را با استفاده از چک لیست انجام می­ دهند. عیب این روش در این است که علی رغم یادداشت کردن موضوعات مهم، امکان توجه به کلیه نکات مورد نظر در چک لیست وجود ندارد. بنابراین این روش ممکن است تحت تاثیر سلیقه شخصی مربی قرار گیرد، از طرفی اجرای برخی گزینه ­های آن در بالین ممکن است هرگز رخ ندهد. این روش از دقت کمتری برای ارزشیابی دانشجویان برخوردار است، تا آن­جا که در مطالعه ­ای میزان نارضایتی دانشجویان از این شیوه ارزشیابی 77 درصد و در مطالعه­ ای دیگر 51 درصد گزارش شده است. به علاوه ارزشیابی عینی و دقیق دانشجویان در آموزش بالینی و چگونگی تصمیم گیری در این مورد از عوامل استرس ­زای مربیان است (2 و 5 و11).

در مطالعه­ ای که توسط هادی زاده و همکاران درگناباد انجام شد، اکثر دانشجویان مامایی و پرستاری(41درصد) ارزشیابی بالینی را در سطح ضعیف ارزیابی کردند (17). در مطالعه فرخی و همکاران شایع ترین خطاهای ارزشیابی بالینی از دیدگاه دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی مشهد عبارت بودند از عدم کنترل کار تک تک دانشجویان، دادن نمرات غیرواقعی به دانشجو، عدم شرکت دانشجو درارزشیابی، عدم تقسیم منصفانه نمره، عدم بررسی مهارت­ های قبلی دانشجو، عدم انعکاس نقاط قوت و ضعف به دانشجو، ارزیابی به روش انشایی و چهار گزینه­ ای و عدم ارزیابی بر اساس اهداف (18).

با توجه به مشکلات مطرح شده در آموزش و همچنین کمبود مطالعات و پژوهش­ های کاربردی برای بررسی موانع اجرای برنامه آموزش پرستاری و فقدان مفاهیم و زبان مشترک در این زمینه، ضرورت توجه به محتوا و شیوه پیاده سازی آموزش بالینی، اهمیت فرآیند ارزشیابی بالینی و وجود تنوع در روش­ های ارزشیابی و در عین حال کمرنگ بودن بهره گیری از روش­های ارزشیابی موجود انجام تحقیقاتی کاربردی در خصوص دستیابی به اهداف فوق ضروری به نظر می ­رسد.

از آنجایی که استفاده از Log Book سبب برنامه ­ریزی در تدریس ارائه شده در بالین می­ گردد. این نوع ارزشیابی که بر مبنای اهداف مشخص می ­باشد در نهایت قادر به ایجاد یک یادگیری بهینه همراه با ایجاد تغییر در رفتار و عملکرد دانشجویان خواهد بود. بنابراین هدف از این مطالعه، تعیین تأثیر استفاده از کتابچه راهنمای یادگیری بالینی در ارزشیابی بالینی بر یادگیری مهارتی و شناختی دانشجویان پرستاری در مقایسه با روش سنتی است.

روش ­ها  

این مطالعه به صورت تحقیق نیمه تجربی بر روی 14 نفر   (2 گروه 7 نفره) از دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان در واحد کارآموزی داخلی قلب در دو نیمسال 89 و90 به روش در دسترس صورت گرفت. معیار ورود به این مطالعه تحصیل در رشته پرستاری،‌ مقطع کارشناسی، ‌ترم 4 و کارآموزی در واحد داخلی قلب بود. دانشجویان در صورت حذف واحد از مطالعه خارج می شدند،‌که در این مطالعه تمامی دانشجویان تا پایان شرکت داشتند. این مطالعه پس از کسب اجازه از دانشکده پرستاری مامایی شهید بهشتی رشت و هماهنگی با مدیر گروه پرستاری و ارائه توضیحاتی پیرامون استفاده از Log book  به دانشجویان شرکت کننده انجام شد. در این واحد کارآموزی مدرس بالینی به شیوه سنتی و بر اساس فرم های ارزشیابی موجود که شامل 3 بخش عمومی و اختصاصی و تکالیف بود، دانشجویان را  مورد ارزشیابی قرار داد، در کنار این مدرس بالینی، همزمان مدرس بالینی دیگری همان دانشجویان را با استفاده ازLog book  مورد ارزشیابی قرار داده و در پایان نمرات حاصل با نمراتی که دانشجویان از روش سنتی به دست آوردند مقایسه گردید.

برای تهیه  Log Book گام­ های مختلفی برداشته شد، در ابتدا هدف کلی و اهداف جزیی و رفتاری کارآموزی در بخش قلب تهیه شد. براساس این اهداف Log Book شامل معاینه سیستم قلب و عروق، گرفتن نوار قلب، تفسیر نوار قلب، اکسیژن تراپی، اندازه گیری I&O، مانیتورینگ، تعبیه و خروج آنژیوکت، آماده کردن دارو برای تزریق، تزریق دارو از طریق آنژیوکت، تزریق زیرجلدی، هپارین لاک کردن، اجرای داروهای خوراکی، تهیه سرم نیترو گلیسیرین، تهیه سرم هپارین، اندازه گیری علایم حیاتی، گرفتن شرح حال، تدوین فرآیند پرستاری و گزارش نویسی در سه بخش «باکمک مربی»، «با نظارت مربی» و «به طور مستقل» با دو زیر گروه تاریخ و امضاء مربی طراحی شد. دانشجو در صورتی در هر آیتم به مهارت می رسید که هر سه بخش در تاریخ های متفاوت و مشخصی با امضاء مربی تائید شد. این Log Book ها در روز اول آشنایی با طرح درس بالینی به تمامی دانشجویان شرکت کننده داده شد و توضیحات لازم در حفظ و نگهداری آن و تایید هر بخش آن توسط مربی ارائه گردید و در نهایت در پایان واحد مورد نظر Log Book از هر کدام از دانشجویان پس از کنترل توسط مربی گرفته شد.

 Log Bookدر سه حیطه روانی حرکتی، شناختی و عاطفی تهیه گردید. برای بررسی نحوه صحیح انجام کلیه پروسیجرها توسط دانشجویان در هر حیطه چک لیست هایی تهیه گردید. حیطه روانی حرکتی شامل چک لیست هایی براساس اهداف روانی حرکتی ذکر شده در بالا بود که 55 درصد از نمره کل به این حیطه اختصاص داده شد. حیطه عاطفی شامل ارتباط با مددجو، شرکت داوطلبانه در بحث گروهی، ساعت ورود و خروج، وضع ظاهری، پذیرش انتقادات، نگهداری وسایل، حفظ احترام به مربی، همکاران و پرسنل بخش، پیگیری امور بیمار و ارائه به موقع تکالیف بوده که30 درصد از نمره کل به این حیطه اختصاص داده شد.

حیطه شناختی شامل تفسیر نوار قلب، گرفتن شرح حال، گزارش پرستاری، امتحان کتبی، کنفرانس بالینی بیماری­ها، کنفرانس دارویی، Case Report، پمفلت و فرآیند پرستاری می ­باشد که 15درصد از نمره کل نیز به این حیطه اختصاص یافت. برای تائید هر آیتم در Log Book توسط مربی از چک  لیست­ ها استفاده گردید و هر چک لیست شامل عباراتی بود که با بله و خیر سنجیده و نمره دهی شدند.

چک لیست­ های حیطه روانی حرکتی شامل معاینات سیستم قلب و عروق در 6 بخش مشاهده (8 عبارت)، سمع (7 عبارت)، لمس(7 عبارت)، تست آلن (6 عبارت)، فشار ورید ژیگولار (10 عبارت) و نارسایی شریانی (6 عبارت) بود. چک لیست مربوط به گرفتن نوار قلب شامل (16 عبارت)، تزریق زیر جلدی (کلگزان) (9 عبارت)، گرفتن علایم حیاتی شامل 4 قسمت گرفتن فشارخون (12عبارت)، نبض رادیال (6 عبارت)، تنفس (4 عبارت) و درجه حرارت (10عبارت) بود، چک لیست اجرای دستورات دارویی شامل 9 عبارت، تعبیه آنژیوکت (12 عبارت)، خروج آنژیوکت (12 عبارت)، آماده کردن ویال دارو برای تزریق 7 عبارت، تزریق دارو از آنژیوکت 6 عبارت، ثبت I &O 7 عبارت، مانیتورینگ 12عبارت، اکسیژن تراپی (10 عبارت)، تهیه سرم نیترو گلیسیرین و هپارین هر کدام (12 عبارت)، هپارین لاک کردن (13 عبارت) و چک لیست مربوط به امتحان پایانی شامل (6 عبارت) بود.

در حیطه شناختی، از جداول ارزشیابی برای بررسی استفاده شد که جدول ارزشیابی تفسیر نوار قلب شامل (5 عبارت)، جدول ارزشیابی گرفتن شرح حال (10 عبارت)، نوشتن گزارش پرستاری در چهار بخش اصول گزارش نویسی، گزارش بدو ورود، تغییر شیفت و ترخیص به ترتیب (14، 10، 9، 5 عبارت)، جدول ارزشیابی کنفرانس بالینی بیماری­ها (5 عبارت)، جدول ارزشیابی کنفرانس دارویی (5 عبارت)، جدول ارزشیابی تهیه پمفلت (8 عبارت)، جدول ارزشیابی فرآیند پرستاری (8 عبارت)، جدول ارزشیابی Case Report (8 عبارت) بود. یک آزمون کتبی شامل 8 سوال نیز روز آخر کارورزی از دانشجویان به عمل آمد که شامل اصطلاحات بخش، تفسیر نوار قلب، علایم بالینی و تشخیص و درمان بیماری و تفسیر آزمایشات بود. در حیطه عاطفی هم برای بررسی 10 آیتم ذکر شده از مقیاس 4 درجه­ ای لیکرت (0= هرگز، 1= گاهی، 2= اکثر اوقات، 3= همیشه) استفاده شد. نمره چک لیست­ ها براساس معیار ذکر شده در اهداف رفتاری است که به تمام عبارات هر چک لیست نمره یکسان تعلق گرفته و جمع نمره آیتم ­های انجام شده توسط هر دانشجو نمره هر چک لیست را تعیین می ­کند. در ضمن در زمان آموزش بالینی مورد نظر بعضی از موارد شامل تهیه سرم نیتروگلیسیرین و سرم هپارین، مانیتورینگ، اندازه گیری درجه حرارت، گزارش نویسی بدو ورود و گزارش نویسی ترخیص انجام نشد و نمره آن در بقیه بخش ­ها در نظر گرفته شد. در پایان نمره نهایی دانشجو به تفکیک در حیطه روانی حرکتی 55 درصد در حیطه شناختی 15درصد و در حیطه عاطفی 30 درصد محاسبه شده و نمره کلی وی اعلام گردید.

در روش سنتی ارزشیابی در 3 بخش عمومی و اختصاصی و تکالیف بود. 30درصد نمره به ارزشیابی عمومی، 58 درصد اختصاصی و 12درصد به تکالیف اختصاص یافته است. ارزشیابی عمومی شامل 10 مورد وضع ظاهر و بهداشت، وقت شناسی، مسئولیت پذیری، دقت، ارتباط با مددجو و خانواده، ارتباط با مربی و همکاران، رفتار و کردار و احساسات انتقادپذیری، صرفه جویی و نگهداری از وسائل، حضور ذهن و سرعت عمل، مشاهدات و گزارشات هرکدام با 4عبارت بود،که هر عبارت با 4 بخش (0 = بندرت، 0/25= گاهی، 0/5 = اکثراً، 0/75 = همیشه) نمره دهی شد. ارزشیابی اختصاصی شامل 12 آیتم اجرای دستورات دارویی (6 عبارت)، خط وریدی (2 عبارت)، کنترل I&O(2عبارت)، ثبت گزارشات (4 عبارت)، آموزش به بیمار (7 عبارت)، کاربرد اصطلاحات (2 عبارت)، مراقبت بر مبنای فرآیند پرستاری (4 عبارت)، معاینات فیزیکی (5 عبارت)، تست­ های تشخیصی(5 عبارت)، تهیه الکتروکاردیوگرام (4 عبارت)، تفسیر الکتروکاردیوگرام (4 عبارت) و توجهات لازم هنگام درد قفسه سینه ( 6 عبارت) بود، که به هر عبارت نمره 0 ،0/25 ،0/5 ،1 تعلق گرفت و در آخرین آیتم به هرعبارت نمره 0، 0/5 ،1 ،2 و در نهایت نمرات بدست آمده در هر دو روش برای تجزیه و تحلیل آماری وارد نرم افزار SPSS نسخه 16 شده و با آزمون­ های آماری توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) بررسی گردیدند.

یافته ­ها

دانشجویان در سه حیطه روانی حرکتی، عاطفی، شناختی توسط Log Book مورد ارزشیابی قرار گرفتند، در حیطه شناختی میانگین و انحراف معیار این نمرات 1/23±12/67 (15 درصد کل نمره)، در حیطه روانی حرکتی میانگین و انحراف معیار نمرات 2/17±49/72 (55 درصد کل نمره)، در حیطه عاطفی میانگین و انحراف معیار نمرات 0/47±28/71 (30 درصد کل نمره) می­باشد و در کل میانگین و انحراف معیار نمرات از 100نمره، 2/90±91/12 و از 20 نمره، 0/58±18/23می باشد. در روش سنتی، میانگین و انحراف معیار نمره کل دانشجویان 0/90±17/46 بود.

با استفاده از آزمون آماری و میانگین و انحراف معیار دو روش ارزشیابی مورد بررسی قرار گرفت و تفاوت معنی داری بین نمرات بدست آمده در دو روش ارزشیابی سنتی و  Log Book  در تمامی حیطه ­ها و نمره نهایی دیده شد. تنها نمرات حاصل از حیطه عاطفی در 2 روش تفاوت آماری معنی داری نداشت (جدول1). همچنین می­توان گفت میانگین و انحراف معیار نمره کل دانشجویان با استفاده از Log Book بیشتر از روش سنتی بود.

AWT IMAGE

بحث و نتیجه­ گیری

هدف از این مطالعه، تعیین تأثیر استفاده از Log Book در ارزشیابی بالینی و یادگیری مهارتی و شناختی دانشجویان پرستاری بود. یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که استفاده از Log Book با تأکید بر ثبت یادگیری بالینی روزانه دانشجویان پرستاری، توانست نمره ارزشیابی بالینی را در دانشجویان مورد مطالعه در حیطه ­های مهارتی و شناختی نسبت به روش ارزشیابی سنتی بالاتر نشان دهد. یافته­ های حاصل با مطالعه لطفی و همکاران بر روی 24 دانشجوی پرستاری در دو بخشCCU, ICU انجام دادند همخوانی  دارد (1)، همچنین در مطالعه دیگری که با هدف تعیین درک دانشجویان و استفاده از Log Book در دانشجویان سال سوم پرستاری انجام گرفته است نتایج نشان داد که نه تنها Log Book   به عنوان یک وسیله مؤثر در افزایش دانش و اعتماد به نفس دانشجویان قلمداد می­ شود، بلکه ابزاری مناسب برای ارائه بازخورد به فراگیران نیز محسوب می­شود (19). به همین دلیل Logbook  می­تواند به عنوان وسیله­ای برای کنترل دستیابی به اهداف، آگاه کردن دانشجویان از این­که آیا آن­ها تجربه یا فرصت لازم را برای دستیابی به اهداف عملی در طی یک دوره آموزشی پیدا کرده ­ند یا خیر، بکار رود (1). از سوی دیگر عدم تفاوت معنی داری آماری در نمرات حیطه عاطفی به دو روش ارزشیابی باLog book  و ارزشیابی سنتی ممکن است به دلیل طراحی ضعیف آیتم­ها و یا تعداد نمونه و همچنین شباهت ساختاری آیتم­های حیطه عاطفی در دو روش ذکر شده باشد. البته نکته حائز اهمیت در نتیجه بدست آمده از این پژوهش این است که برای چنین نتیجه­گیری و بیان قاطعانه تاثیر مثبتLogbook  روی نمرات ارزشیابی دانشجویان نسبت به روش­های سنتی مورد استفاده در دانشگاه­ها نیاز به بررسی ­های جامع­تر و وسیع­تر،‌ تهیه Logbook های یکپارچه و دقیق­تر و همچنین نمونه­های دانشجویی بزرگ­تری می باشد تا این­که مطالعه قابلیت  تعمیم­ پذیری و نتیجه ­گیری کلی را در این زمینه داشته باشد.

در ضمن یافته ­های مطالعه (Cornwall) در خصوص نحوه اجرای Log Book نشان می ­دهد که حتی بعد از دو سال کاربرد این روش آموزشی، مربیان و دانشجویان هنوز با نحوه استفاده از Log Book آشنایی کامل ندارند (20)، باز هم به نظر می­رسد برای پاسخ به چالش­های موجود، بهترین راه برای نتیجه گیری، انجام مطالعات مشابه با رفع موارد ضعف موجود است.

با توجه به این­که با استفاده از Log Book با جزییات بیشتری به بررسی مراحل بررسی و شناخت، عملکرد پرداخته می­ شود،‌ یک Log Book باید قابل اجرا و مورد قبول دانشجویان بوده و امکان جمع ­آوری صحیح و سریع اهداف آموزشی را یک­جا داشته باشد (21)، لذا تدوین و طراحی فرم ­های مورد نظر نیازمند زمان، نیروی متخصص و کارآمد می ­باشد. پرسنل متخصص و کارآمد با توجه به واحد تئوری مورد نظر و اهداف قید شده در آن و همچنین واحد عملی که در راستای واحد تئوری طراحی شده است، باید قادر به تدوین چک لیست­ ها و فرم های ارزیابی با نگاه تخصصی به اهداف قید شده باشند و این نیازمند ارائه دوره­ های تخصصی برای افراد طراحی کننده فرم ها و پانل ­های حرفه ای سازی جهت همسان سازی عقاید و نظریات مختلف در راستای طراحی این فرم­ ها می ­باشد.

از آن­جایی که این نوع طراحی و انجام کار تحقیقاتی بر روی آن برای اولین بار به صورت عملیاتی در بخش مذکور در دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی طراحی شده است لذا چالش­ های متعددی از جمله عدم آشنایی دانشجویان کارشناسی با این شیوه ارزشیابی، عدم وجود تجهیزات و امکانات مناسب به منظور اجرایی نمودن کلیه بندهای قید شده در Log Book، انجام بخشی از تکلیف دانشجوی کارشناسی ارشد، مبهم بودن نقش مربی ناظر در روند این نوع ارزشیابی، محدودیت زمانی، وجود مقاومت در دانشجویان در پر نمودن فرم­ ها و کنترل آن با مربی، عدم انجام این نوع روش ارزشیابی در واحدهای قبلی این دانشجویان مطرح می­ باشد.

در نهایت با توجه به این­که چنین روش ­های ارزشیابی در آموزش بالینی به ندرت استفاده می­ شود دانشکده ­های پرستاری و مامایی به منظور ارتقاء آموزش بالینی ضمن استفاده از روش­ های متنوع در ارزشیابی و بررسی دانشجویان پرستاری در صورت استفاده از Log Book در فرایند ارزشیابی دانشجویان باید به برگزاری کارگاه ­های مختلف با محوریت ارزشیابی با اهداف مختلف جهت دانشجویان و مربیان درگیر در آموزش بالینی بپردازد تا بتواند تا حدی با افزایش آگاهی و مهارت ­های لازم در دست اندرکاران این فرایند قادر به طراحی مناسب­ تر و عملیاتی نمودن بهتر این روند بپردازد. در انتها باید متذکر شد که ذکر تعداد موارد اجرای پروسیجر لزوما به معنای دستیابی به مهارت نیست و این روش باید در کنار روش­ های دیگر استفاده شود.

قدردانی

در نهایت از تلاش ­های اساتید محترمی که در انجام این تحقیق ما را یاری رسانده و دانشجویان عزیزی که در این مطالعه شرکت نمودند کمال تشکر را داریم.

ارسال پیام به نویسنده مسئول



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ghanbari A, Monfared A. Survey of Clinical Evaluation Process Based on Logbook and Cognitive And Psychomotor Learning in Nursing Students. RME 2014; 6 (2) :28-35
URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-168-fa.html

قنبری عاطفه، منفرد آرزو. بررسی فرآیند ارزشیابی بالینی مبتنی بر Log Book برمیزان یادگیری شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی دانشجویان پرستاری. پژوهش در آموزش علوم پزشکی. 1393; 6 (2) :28-35

URL: http://rme.gums.ac.ir/article-1-168-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 6، شماره 2 - ( 1393 ) برگشت به فهرست نسخه ها
پژوهش در آموزش علوم پزشکی Research in Medical Education